Τμήμα Κοινωνιολογίας

(όπως επικαιροποιήθηκε από την 363^η Συνέλευση/21-04-2021 του Τμήματος)

Δείτε τον Εσωτερικό Κανονισμό ΠΠΔΕ σε pdf και εγκεκριμένο από την Σύγκλητο εδώ.

1. Στόχος και Περιγραφή του Προγράμματος

• Το Τμήμα Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, με την απόφαση της 338^ης/ 17-4-2019 Συνέλευσης του Τμήματος και την έγκριση της απόφασης αυτής από την 408^η/16-5-2019 συνεδρίαση της Συγκλήτου του Πανεπιστημίου Κρήτης, υλοποιεί Πρόγραμμα Παιδαγωγικής και Διδακτικής Επάρκειας (εφεξής Π.Π.Δ.Ε), με βάση το άρθρο 111 του Ν. 4547/2018 «Αναδιοργάνωση των δομών υποστήριξης της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και άλλες διατάξεις». Σύμφωνα με αυτό το άρθρο, η παιδαγωγική και διδακτική επάρκεια δύναται να πιστοποιηθεί με βεβαίωση που χορηγεί Τμήμα ΑΕΙ, μετά από παρακολούθηση ομάδας μαθημάτων που προσφέρονται στο πλαίσιο Ειδικού Προγράμματος Σπουδών.
• Το Π.Π.Δ.Ε. απευθύνεται σε φοιτητές / φοιτήτριες καθώς και σε απόφοιτους / απόφοιτες του Τμήματος Κοινωνιολογίας, ως δυνάμει Εκπαιδευτικούς της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Συνιστά ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα με γενικό παιδαγωγικό και ειδικό διδακτικό περιεχόμενο, που εξασφαλίζει τη βασική παιδαγωγική και διδακτική κατάρτιση και εκπαίδευση των αποφοίτων του. Σκοπός του Π.Π.Δ.Ε. είναι να καλύψει τις υπάρχουσες ανάγκες παιδαγωγικής και διδακτικής επάρκειας, σύμφωνα με το ισχύον νομικό πλαίσιο, ώστε οι απόφοιτοι / απόφοιτές του να αποκτήσουν τα τυπικά ή / και αυξημένα ουσιαστικά προσόντα και να δύνανται να εργαστούν στη διδασκαλία αντικειμένων του κλάδου τους, κατόπιν διορισμού ή πρόσληψής τους, ως Εκπαιδευτικοί κατηγορίας ΠΕ78 Κοινωνικών Επιστημών, της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης καθώς και Δομών της Δια Βίου Μάθησης.

1. Οργάνωση του Προγράμματος

• Το Π.Π.Δ.Ε. υλοποιείται από το Τμήμα Κοινωνιολογίας. Οι συμμετέχοντες σε αυτό έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν μαθήματα και από τα Τμήματα: Παιδαγωγικό Δημοτικής Εκπαίδευσης, Παιδαγωγικό Προσχολικής Εκπαίδευσης, Φιλοσοφικών και Κοινωνικών Σπουδών και Ψυχολογίας. Με την ολοκλήρωση του Π.Π.Δ.Ε., οι συμμετέχοντες λαμβάνουν Πιστοποιητικό Παιδαγωγικής και Διδακτικής Επάρκειας, σύμφωνα με το άρθρο 111 του Ν. 4547/2018.
• Επιστημονικός Υπεύθυνος του Προγράμματος είναι ο εκάστοτε Πρόεδρος του Τμήματος Κοινωνιολογίας. Στο έργο του υποστηρίζεται από την Επιτροπή Προπτυχιακών Σπουδών του Τμήματος.

2. Αναλυτική περιγραφή του Προγράμματος

• O κύκλος μαθημάτων για την απόκτηση του Πιστοποιητικού Παιδαγωγικής και Διδακτικής Επάρκειας συνίσταται σε έξι (6) μαθήματα κατανεμημένα σε δύο (2) ενότητες: α) μαθήματα θεωρητικής κατάρτισης και β) μαθήματα ειδικής διδακτικής και διδακτική πρακτική άσκηση (οι δύο θεματικές ενότητες καλύπτουν τις τρεις (3) θεματικές περιοχές που είχαν οριστεί στο -καταργηθέν- άρθρο 2 του Ν. 3848/2010: Α. «Εκπαίδευση και Αγωγή», Β. «Θέματα μάθησης και διδασκαλίας» και Γ. « Ειδική Διδακτική και την Πρακτική Διδακτική Άσκηση»).
• Τα μαθήματα της πρώτης ενότητας (μαθήματα θεωρητικής κατάρτισης) προσφέρονται από τη Σχολή Κοινωνικών Επιστημών (Τμήμα Κοινωνιολογίας και Τμήμα Ψυχολογίας), από τη Σχολή Επιστημών Αγωγής (Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης και Παιδαγωγικό Τμήμα Προσχολικής Εκπαίδευσης) και τη Φιλοσοφική Σχολή (Τμήμα Φιλοσοφικών και Κοινωνικών Σπουδών). Τα μαθήματα της δεύτερης ενότητας (μαθήματα ειδικής διδακτικής και πρακτικής διδακτικής άσκησης) προσφέρονται αποκλειστικά από το Τμήμα Κοινωνιολογίας. Η απαραίτητη διδακτική εμπειρία σε σχολεία της μέσης εκπαίδευσης γίνεται υπό την επίβλεψη τόσο καθηγητών του Τμήματος (υπεύθυνος πρακτικής άσκησης) όσο και εκπαιδευτικών της μέσης εκπαίδευσης.
• Το Π.Π.Δ.Ε απευθύνεται αποκλειστικά σε φοιτητές / φοιτήτριες και απόφοιτους / απόφοιτες του Τμήματος. Επιμέρους μαθήματα, όμως, μπορούν να παρακολουθήσουν και φοιτητές / φοιτήτριες άλλων Τμημάτων, ανάλογα με τη διαθεσιμότητα θέσεων που θα καθορίζεται από το διδάσκοντα και τη Συνέλευση του Τμήματος. Με απόφαση της Συνέλευσης του Τμήματος Κοινωνιολογίας μπορεί να αναπροσαρμόζεται ο κατάλογος των προσφερόμενων μαθημάτων.

1. ΜΑΘΗΜΑΤΑ

Α. Μαθήματα θεωρητικής κατάρτισης:

Υποχρεωτικό μάθημα: 

• Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης

Τρία μαθήματα από τον παρακάτω κατάλογο μαθημάτων, που προσφέρονται από το Τμήμα Κοινωνιολογίας, το Τμήμα Φιλοσοφικών και Κοινωνικών Σπουδών, το Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης, το Παιδαγωγικό Τμήμα Προσχολικής Εκπαίδευσης και το Τμήμα Ψυχολογίας (βλ. διεξοδικά παρακάτω τον κατάλογο με κωδικούς μαθημάτων και τα Τμήματα από τα οποία προέρχονται):

• Εισαγωγή στην Παιδαγωγική
• Κοινωνιολογία των Παιδαγωγικών Θεωριών
• Εκπαιδευτικές Πολιτικές Ένταξης
• Εκπαιδευτική Έρευνα-Δράσης
• Αξιοποίηση και Εφαρμογή των Ψηφιακών Τεχνολογιών στη Διδασκαλία
• Φιλοσοφία της Παιδείας
• Θέματα Διαπολιτισμικής Παιδαγωγικής και Ιστορικής Παιδείας
• Αναπτυξιακή Ψυχολογία και Μάθηση
• Ιστορία της Εκπαίδευσης
• Εκπαιδευτική Ψυχολογία

Β. Μαθήματα Ειδικής Διδακτικής και Πρακτική Διδακτική Άσκηση:

Δύο υποχρεωτικά μαθήματα (από το Τμήμα Κοινωνιολογίας):

• Διδακτική της κοινωνιολογίας
• Πρακτική διδακτική Άσκηση*

*Για την εγγραφή στην Πρακτική Διδακτική Άσκηση απαιτείται η επιτυχής παρακολούθηση των δύο άλλων υποχρεωτικών μαθημάτων και ενός τουλάχιστον μαθήματος επιλογής.

4. Κριτήρια επιλογής συμμετεχόντων / συμμετεχουσών

Στο Πρόγραμμα γίνονται δεκτοί φοιτητές / φοιτήτριες του Τμήματος που έχουν ολοκληρώσει το 5ο εξάμηνο σπουδών καθώς και απόφοιτοι / απόφοιτες του Τμήματος Κοινωνιολογίας, κατόπιν σχετικής Πρόσκλησης υποβολής αιτήσεων συμμετοχής, στο τέλος του εαρινού Εξαμήνου κάθε Ακαδημαϊκού Έτους, η οποία δημοσιεύεται στην ιστοσελίδα του Τμήματος. Απόφοιτοι αντίστοιχων Τμημάτων άλλων Πανεπιστημίων γίνονται κατά περίπτωση δεκτοί, με απόφαση της Συνέλευσης του Τμήματος. Ο αριθμός των κατ’ έτος εισακτέων καθορίζεται σε ετήσια βάση από τη Συνέλευση του Τμήματος, έπειτα από εισήγηση της Επιτροπής Προπτυχιακών Σπουδών. Για την επιλογή των φοιτητών / φοιτητριών λαμβάνεται υπόψη ο μέσος όρος βαθμολογίας τους συνδυαστικά με το εξάμηνο σπουδών και τα ECTS που έχουν αποκτήσει μέχρι την ημέρα της αίτησής τους. Κριτήριο κατάταξης για τους / τις απόφοιτους / απόφοιτες είναι ο βαθμός πτυχίου. Όσοι / όσες επιλέγονται καταθέτουν αίτηση εγγραφής στο Π.Π.Δ.Ε. στη Γραμματεία του Τμήματος, πριν από την έναρξη του ακαδημαϊκού έτους, στο οποίο προτίθενται να εκκινήσουν τη φοίτηση τους.

5. Ζητήματα φοίτησης των προπτυχιακών φοιτητών / φοιτητριών
   • Οι φοιτητές / φοιτήτριες μπορούν να επιλέγουν μαθήματα για το Π.Π.Δ.Ε. είτε ως μέρος του Προπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών τους είτε ως, επιπλέον του Προπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών, πρόσθετα μαθήματα. Στην περίπτωση δήλωσης πρόσθετων μαθημάτων, αυτά δηλώνονται ξεχωριστά από την εξαμηνιαία δήλωση μαθημάτων για την απόκτηση του Πτυχίου. Σε κάθε περίπτωση, τα ECTS που αντιστοιχούν στα μαθήματα αυτά πιστώνονται στο Π.Π.Δ.Ε. μόνο αν δεν προσμετρώνται στα ECTS των μαθημάτων του προπτυχιακού κύκλου σπουδών. Επίσης, οι φοιτητές / φοιτήτριες μπορούν να επιλέξουν μέρος των μαθημάτων τους ως ελεύθερες επιλογές από άλλα Τμήματα.
   • Τα μαθήματα που επιλέγονται για το Π.Π.Δ.Ε. δεν προσμετρώνται γενικά στο εξαμηνιαίο όριο των μαθημάτων που μπορούν να δηλώσουν οι φοιτητές / φοιτήτριες και έτσι μπορούν να παρακολουθήσουν μαθήματα του Π.Π.Δ.Ε. καθ΄ υπέρβαση του επιτρεπόμενου εξαμηνιαίου ορίου ECTS. Στην περίπτωση αυτή, τα καθ’ υπέρβαση μαθήματα δεν λαμβάνονται υπόψη στα μαθήματα που υπολογίζονται για την απόκτηση του Πτυχίου Κοινωνιολογίας, μπορούν όμως να αναφέρονται στο Παράρτημά του.
   • Στην περίπτωση που οι φοιτητές / φοιτήτριες αποφασίσουν να διακόψουν τη διαδικασία απόκτησης του Π.Π.Δ.Ε., δεν μπορούν να μεταφέρουν στο Πτυχίο τους μαθήματα τα οποία πήραν για την πλήρωση των προϋποθέσεων του Π.Π.Δ.Ε., τα οποία είναι καθ’ υπέρβαση του επιτρεπόμενου εξαμηνιαίου ορίου ECTS.
   • Το Πιστοποιητικό του Π.Π.Δ.Ε. δεν χορηγείται σε φοιτητές / φοιτήτριες πριν από την από τη λήψη του Πτυχίου.
6. Ζητήματα φοίτησης των αποφοίτων του Τμήματος

• Ελάχιστος χρόνος φοίτησης των αποφοίτων ορίζονται τα δύο ακαδημαϊκά εξάμηνα.
• Ο αριθμός των μαθημάτων που δηλώνεται σε κάθε εξάμηνο δεν περιορίζεται, με εξαίρεση την παρακολούθηση της Πρακτικής Διδακτικής Άσκησης, που υπόκειται στους περιορισμούς της παραγράφου 4.

7. Κατάλογος μαθημάτων του Πιστοποιητικού

Τα προτεινόμενα μαθήματα στον παρακάτω Πίνακα είναι ενδεικτικά και αλλαγές στο πλαίσιό του προσδιορίζονται από τις ανάγκες του Π.Π.Δ.Ε., κάθε ακαδημαϊκό έτος. Οι συμμετέχοντες / συμμετέχουσες που έχουν παρακολουθήσει με επιτυχία κάποια από τα προσφερόμενα μαθήματα κατά τη διάρκεια των σπουδών τους, μπορούν να τα αναγνωρίσουν μετά από αίτημα τους προς την Επιτροπή Προπτυχιακών Σπουδών. Τα μαθήματα του ειδικού προγράμματος σπουδών για την πιστοποίηση της παιδαγωγικής και διδακτικής επάρκειας είναι:

• Α. Μαθήματα Θεωρητικής Κατάρτισης

Β. Μαθήματα Ειδικής Διδακτικής και Πρακτική Διδακτική Άσκηση

*Ρυθμίσεις Πρακτικής Διδακτικής Άσκησης – ΠΡΑΚ501 (απόφ. Συνέλευσης 343/23-10-2019)

Η Πρακτική Διδακτική Άσκηση (ΠΡΑΚ501) του Π.Π.Δ.Ε. θα έχει το εξής πλαίσιο:

α) Θα περιλαμβάνει τουλάχιστον δεκατρείς (13) ημέρες παρουσίας των φοιτητών / φοιτητριών σε Σχολική Μονάδα. Ο Αριθμός αυτός αναλογεί περίπου σε μία (1) ημέρα την εβδομάδα, κατά το εξάμηνο της πραγματοποίησής της.

β) Στις ημέρες αυτές θα προγραμματίζεται η παρακολούθηση περίπου είκοσι έξι (26) ωρών διδασκαλίας μαθημάτων αρμοδιότητας Εκπαιδευτικών ΠΕ78 (Κοινωνικών Επιστημών). Στις ώρες αυτές περιλαμβάνεται και η διεξαγωγή δύο (2) αυτόνομων Διδασκαλιών στη σχολική τάξη, από κάθε φοιτητή / φοιτήτρια.

γ) Στην περίπτωση που δεν συμπληρώνεται ο ελάχιστος αριθμός ωρών παρακολούθησης, η διάρκειά της Πρακτικής Διδακτικής Άσκησης μπορεί να επεκτείνεται μέχρι τη συμπλήρωσή των ωρών αυτών.

Ως προς το περιεχόμενό της, η Πρακτική Διδακτική Άσκηση θα δομηθεί στη βάση τριών (3) αξόνων δραστηριοτήτων:

1) στην παρακολούθηση διδασκαλιών,

2) στη συμμετοχή στη σχολική ζωή (διοικητικό έργο, εξωδιδακτικές δραστηριότητες – γιορτές κλπ) και

3) στο σχεδιασμό και υλοποίηση διδασκαλιών από τον / την φοιτητή / φοιτήτρια.