Κατηγορία: Συνέδρια-Ημερίδες

Η εμβληματική παρουσία έργων της τέχνης του δρόμου στο οπτικό παλίμψηστο των ελληνικών πόλεων στην περίοδο της κρίσης είναι ένα πολιτισμικό φαινόμενο άρρηκτα συνδεδεμένο με την κατάσταση εκτάκτου ανάγκης της ελληνικής κοινωνίας στη διάρκεια της εφαρμογής των αυστηρών μέτρων λιτότητας. Οι επιπτώσεις των ραγδαίων κοινωνικών και οικονομικών αλλαγών στην καθημερινότητα των πολιτών και η διαμόρφωση μιας κοινωνίας ανασφάλειας και κινδύνου αποτελεί το ψυχοκοινωνικό υπόστρωμα που υποκινεί την αυξημένη παραγωγή πολιτικών γκράφιτι που έχουν στο επίκεντρο τους άμεσα ή έμμεσα το ζήτημα της κοινωνικής κρίσης. Συνυφαίνοντας μια αισθητική προσέγγιση της κρίσης με παρεκβατικές πολιτικές αντιλήψεις και υπαρξιακές αναζητήσεις σε ένα παιγνιώδη καμβά δημιουργικότητας, το πολιτικό γκράφιτι πολιτικοποιεί το οπτικό σύμπαν της πόλης, κωδικοποιεί μορφές διαμαρτυρίας, υπενθυμίζει κοινωνικές εντάσεις και μετατρέπει την δυστοπική εμπειρία της κρίσης σε μια πολιτιστική ετεροτοπία αιρετικών σημειογραφιών της κρίσης.

Το Εργαστήριο Κοινωνικής Ανάλυσης και Εφαρμοσμένης Κοινωνικής Έρευνας του Πανεπιστημίου Κρήτης στο πλαίσιο των εορταστικών εκδηλώσεων για τα 30 χρόνια λειτουργίας του Τμήματος Κοινωνιολογίας οργανώνει τριήμερο εκδηλώσεων αφιερωμένο στην τέχνη του δρόμου και τη δημιουργική έρευνα στο Σπίτι του Πολιτισμού στην Παλιά Πόλη του Ρεθύμνου στις 22, 23 και 24 Νοεμβρίου.   Κεντρικός άξονας της εκδήλωσης αποτελεί η έκθεση 100 φωτογραφιών μιας «ανεξάρτητης δημόσιας τέχνης» που προέρχονται από το υλικό του ερευνητικού προγράμματος: Political and Existential Graffiti and Voices of Protest in Urban Landscapes in Times of Crisis σε αστικά κέντρα της Ελλάδας στην περίοδο της κρίσης. Η έκθεση περιλαμβάνει επτά θεματικές ενότητες που συνομιλούν με ψυχοκοινωνικές καταστάσεις της κρίσης: Σημειογραφίες της Κρίσης∙  Διαμαρτυρία και Μνήμη: Σώματα και Προσωπεία των Απάτριδων∙ Παιδιά της κρίσης∙ Εξεγερμένα Σώματα και Αφύπνιση∙ Γυναίκες, Φύλο, Σεξουαλικότητα: Αμφισβήτηση και Υπέρβαση∙  Μαζική κουλτούρα και Αλλοτρίωση: Κοινωνική Κριτική και Διαμαρτυρία∙ Συναισθηματική Ένταση και Υπαρξιακή Αναζήτηση.

Παράλληλα, οι εκδηλώσεις περιλαμβάνουν εθνογραφικά ντοκιμαντέρ για την τέχνη του δρόμου στην περίοδο της κρίσης∙ θεματικό εργαστήριο δημιουργικής γραφής με γκράφιτι∙ workshops για τη έρευνα του οπτικού πολιτισμού, την τέχνη του δρόμου και το σώμα της κρίσης∙ σεμινάριο βασισμένο στο βιωματική εμπειρία της πρακτικής του γκράφιτι∙ γνωριμία με το Θέατρο του καταπιεσμένου∙ προβολές video walls και μουσική βραδιά με τοπικά μουσικά σχήματα.

Ο στόχος των εκδηλώσεων είναι να φέρει το Πανεπιστήμιο κοντά στην κοινωνία και στους κόσμους της τέχνης και να τονίσει τη σημασία της δημιουργικής και αναστοχαστικής κοινωνικής έρευνας στη μελέτη πολιτισμών της καθημερινότητας στη σύγχρονη πόλη σε συνθήκες κρίσης.

NARRATING WORKING LIVES: RUPTURES, TURNING POINTS, TRAJECTORIES
Vth INTERNATIONAL ORAL HISTORY CONFERENCE,
GREEK ORAL HISTORY ASSOCIATION
RETHYMNON, 29-31 MAY 2020

Work is a crucial feature of most people’s lives. Labour history based on the living memory of working people has marked the oral history movement since the 1970s, recovering in particular the voices of industrial workers. Since the end of the 1980s, however, the transition to the post-industrial era has thoroughly disrupted – over the lifespan of one generation – both the experience of work and the horizon of expectations of working people. Closures or relocations of firms, the deregulation of labour relations, de-skilling, mass layoffs and the generalization of precarity has had a profound impact on the working lives of men and women, although not always in similar ways. On the other hand, these developments have also transformed the way in which the notion of “work” is conceptualized. Professional identities and the connections between work experiences and other aspects of people’s lives are influenced in multiple ways by these processes.

In post-war Greece work relations were transformed through urbanization, mass employment of women and – since the 1990s – by the replacement of local workers by immigrants, especially in agriculture, fishery and the building sector. The recent economic crisis deepened the consequences of de-industrialization, globalization and the financialization of the economy, changing people’s lives at staggering speed. Those parts of the planet belonging to the so-called “Global South”, including Greece, provide a promising field to study these changes.

The conference intends to encourage the use of oral history and biographical research in order to explore the ruptures, the “biographical turns” and the transformations of identities and subjectivities voiced in the life stories of people in and out of work. In this sense, oral history, as a field of interdisciplinary and critical reflections, may bring an important contribution to the renewal of labour history. The conference welcomes proposals which use recorded life stories to document and understand the transformations of working lives over the last fifty years. Suggested topics may include:

• Changes in the organization of work: forms of labour, social relations and work culture
• Work-related precariousness and subjectivity
• Work, family and community
• Child labour
• Gendered, class and ethnic dimensions of work
• The working body and attitudes to risk
• Trade unions and workers’ movements
• The experience of job loss and unemployment
• Changes in the working conditions and the professional careers of teachers
• Work and migration
• Work volunteering and apprenticeships
• The use of oral testimony in public representations of work

The conference languages are Greek and English. Proposals should include your name and affiliation, the title of your paper and an abstract of 200-250 words. Please clarify in which way your proposal is based on oral sources. The proposal should be sent to kfagogenis@gmail.com and rvboes@gmail.com by February 10, 2020. You will be informed on the decisions reached by the Scientific Committee by 31 March 2020.

The conference is organized by the Greek Oral History Association and hosted by the Sociology Department of the University of Crete.

Organizing Committee
Antonis Antoniou, University of Thessaly
Vassilis Dalkavoukis, Democritus University of Thrace
Eleni Kallimopoulou, University of Macedonia, Thessaloniki
Maria Karastergiou, University of Macedonia, Thessaloniki
Maria Kavala, Aristotle University of Thessaloniki
Giorgios Tsiolis, University of Crete
Riki Van Boeschoten, University of Thessaly
Kostas Fagogenis, University of Crete

Scientific Committee
Eleni Fournaraki, University of Crete
Pothiti Hantzaroula, University of the Aegean
Christina Karakioulafi, University of Crete
Dimitra Kofti, Panteion University, Athens
Dimitra Lambropoulou, Capodistrian University of Athens
Irini Siouti, Institute of Social Research, Frankfurt
Manos Spyridakis, University of the Peloponnese
Aris Tsantiropoulos, University of Crete
Riki Van Boeschoten, University of Thessaly
Yiannis Zaimakis, University of Crete

5^ο ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΠΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ, ΡΕΘΥΜΝ0 29-31 ΜΑΙΟΥ 2020
ΒΙΟ-ΑΦΗΓΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: ΡΗΞΕΙΣ, ΚΑΜΠΕΣ, ΤΡΟΧΙΕΣ

H εργασία παίζει κεντρικό ρόλο στη ζωή των περισσότερων ανθρώπων. Η ιστορία της εργασίας με βάση τις προφορικές μαρτυρίες εργαζομένων σημάδεψε το διεθνές κίνημα της προφορικής ιστορίας από τη δεκαετία του 1970, με έμφαση ιδίως στην ανάδειξη των φωνών εργαζομένων της βιομηχανικής εποχής. Από το τέλος της δεκαετίας του 1980 όμως η μετάβαση στη μεταβιομηχανική εποχή ανέτρεψε συθέμελα μέσα σε μια γενιά την εμπειρία της εργασίας και τον ορίζοντα προσδοκιών του μελλοντικού εργασιακού βίου. Το κλείσιμο ή η μετεγκατάσταση επιχειρήσεων, η απορρύθμιση των εργασιακών σχέσεων, η αποειδίκευση, οι μαζικές απολύσεις και η γενικευμένη επισφάλεια επηρέασαν βασικές πτυχές της ζωής των εργαζόμενων αντρών και γυναικών, αν και όχι πάντα με τον ίδιο τρόπο. Εξάλλου, οι εξελίξεις αυτές επαναπροσδιόρισαν τον τρόπο που νοηματοδοτείται η εργασία. Οι παραπάνω παράγοντες επέδρασαν με ποικίλους τρόπους στις εργασιακές και επαγγελματικές ταυτότητες αλλά και στη συσχέτιση της εργασίας με άλλες όψεις της ζωής των ανθρώπων.

Στην Ελλάδα η μεταπολεμική εποχή σημαδεύτηκε αρχικά από την εσωτερική μετανάστευση προς τα αστικά κέντρα, τη μαζική είσοδο των γυναικών στην αγορά εργασίας και – από τη δεκαετία του 1990 και μετά – από την αντικατάσταση ντόπιου εργατικού δυναμικού από μετανάστες, κυρίως στην οικοδομή, στον αγροτικό χώρο και στην αλιεία. Στα χρόνια της κρίσης επιταχύνθηκαν οι επιπτώσεις της αποβιομηχάνισης, της χρηματιστικοποίησης της οικονομίας και της παγκοσμιοποίησης, αλλάζοντας τη ζωή των ανθρώπων με ιλιγγιώδη ταχύτητα. Τα μέρη του πλανήτη που αποτελούν τον λεγόμενο «παγκόσμιο Νότο» [global South], αποτελούν, μαζί με την Ελλάδα, ένα προνομιούχο πεδίο για τη μελέτη αυτών των αλλαγών.

Σκοπός του συνεδρίου είναι η αξιοποίηση των εργαλείων της προφορικής ιστορίας και της βιογραφικής προσέγγισης για τη μελέτη των ρήξεων, των «βιογραφικών καμπών» και των επαναδιαπραγματεύσεων ταυτοτήτων και υποκειμενικοτήτων που αναδεικνύονται από τις αφηγήσεις ζωής εργαζομένων και ανέργων. Με αυτή την έννοια, η προφορική ιστορία, ως πεδίο διεπιστημονικού και κριτικού στοχασμού, μπορεί σήμερα να αποδειχτεί ένα εργαλείο ανανέωσης της ιστορίας της εργασίας. Σ’ αυτή τη βάση, σας καλούμε να υποβάλετε προτάσεις που χρησιμοποιούν προφορικές αφηγήσεις ζωής για την τεκμηρίωση και ερμηνεία των αλλαγών στο βιόκοσμο της εργασίας τα τελευταία 50 χρόνια. Ενδεικτικές θεματικές:

• Οι αλλαγές στην οργάνωση της εργασίας: μορφές εργασίας, κοινωνικές σχέσεις και εργασιακή κουλτούρα
• Εργασιακή επισφάλεια και υποκειμενικότητα
• Εργασία, οικογένεια και κοινότητα
• Παιδική εργασία
• Έμφυλες, ταξικές και εθνοτικές διαστάσεις της εργασίας
• Το εργαζόμενο σώμα και η προσέγγιση του ρίσκου
• Ο ρόλος των σωματείων και των εργατικών κινητοποιήσεων
• Η εμπειρία της απώλειας εργασίας και της ανεργίας
• Οι αλλαγές στις συνθήκες εργασίας και στις επαγγελματικές τροχιές των εκπαιδευτικών
• Εργασία και μετανάστευση
• Εθελοντική εργασία και μαθητεία
• Η προφορική μαρτυρία στις δημόσιες αναπαραστάσεις της εργασίας

Οι γλώσσες του συνεδρίου είναι τα ελληνικά και τα αγγλικά. Οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να αποστείλουν τίτλο και περίληψη 200-250 λέξεων στην Οργανωτική Επιτροπή του Συνεδρίου μέχρι και τις 10 Φεβρουαρίου 2020 στις ηλεκτρονικές διευθύνσεις kfagogenis@gmail.com και rvboes@gmail.com, διευκρινίζοντας με ποιο τρόπο η προτεινόμενη ανακοίνωση βασίζεται σε προφορικές μαρτυρίες. Η ενημέρωση για την αποδοχή ή μη των προτάσεων από την Επιστημονική Επιτροπή θα έχει ολοκληρωθεί μέχρι τις 31 Μαρτίου 2020.

Το συνέδριο διοργανώνεται από την Ένωση Προφορικής Ιστορίας, σε συνεργασία με το Τμήμα Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης.

Οργανωτική Επιτροπή
Αντώνης Αντωνίου (Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας)
Ρίκη Βαν Μπούσχοτεν (Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας)
Βασίλης Δαλκαβούκης (Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης)
Μαρία Καβάλα (Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης)
Ελένη Καλλιμοπούλου (Πανεπιστήμιο Μακεδονίας)
Μαρία Καραστεργίου (Πανεπιστήμιο Μακεδονίας)
Γιώργος Τσιώλης (Πανεπιστήμιο Κρήτης)
Κώστας Φαγογένης (Πανεπιστήμιο Κρήτης)

Επιστημονική Επιτροπή
Ρίκη Βαν Μπούσχοτεν (Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας)
Γιάννης Ζαϊμάκης (Πανεπιστήμιο Κρήτης)
Χριστίνα Καρακιουλάφη (Πανεπιστήμιο Κρήτης)
Δήμητρα Κόφτη (Πάντειο Πανεπιστήμιο)
Δήμητρα Λαμπροπούλου (Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών)
Ειρήνη Σιούτη (Ινστιτούτο Κοινωνικής Έρευνας της Φραγκφούρτης)
Μάνος Σπυριδάκης (Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου)
Άρης Τσαντηρόπουλος (Πανεπιστήμιο Κρήτης)
Ελένη Φουρναράκη (Πανεπιστήμιο Κρήτης)
Ποθητή Χαντζαρούλα (Πανεπιστήμιο Αιγαίου)

Workshop
Research Ethics in Biogrphy Research
University of Crete, Rethymnon, Campus Gallou
Friday 29^th – Saturday 30^th May 2020

Greek Association of Oral History
Section Biography Research of the German Sociological Association (DGS)
RC 38 Biography and Society, International Sociological Association (ISA)
Department of Sociology, University of Crete

In this workshop we will discuss and reflect on ethical questions in biography research. The adoption of the General Data Protection Regulation (GDPR) by the European Union in May 2018 has made us all more aware of the various ethical challenges involved in biographical research. Researchers have to reflect and adequately deal with a number of ethical questions and challenges in the field research process. The different challenges concern the research relationship or research alliance with regard to questions of trust, power hierarchies, and mutual as well as differing interests concerning research questions, aims, and procedures. Furthermore, questions arise regarding “informed consent” as an ongoing process and a dialogue, the moral and legal rights of research participants, the notion of authenticity and truth of the narrated life stories, issues of confidentiality, and protection of sensitive personal data. Finally, there are questions that concern the archiving of biographical data and the social and political consequences for secondary analysis or public accessibility.

In the first part of the workshop we will discuss and reflect on current theoretical issues relating to ethics in qualitative research, with a focus on ethical questions in biography research. In the second part of the workshop we will discuss ethical dilemmas and challenges that arise in the field of biographical research, when conducting biographical-narrative interviews and carrying out reconstructive biographical case analysis. In this part of the workshop participants will have an opportunity to present and discuss ethical challenges that they have encountered in the research process or in the public presentation of their work.

We would like to invite PhD students and other scholars who are working with biographical methods to participate in our workshop and discuss the ethical challenges they have encountered in their research practice.

For organizational reasons the number of participants of the workshop is limited. Please register for the workshop by 30th March 2020 (see contact details for organizers below). There is no fee for registration.

Organizers:

Prof. Dr. Giorgos Tsiolis, University of Crete, E-Mail: tsiolisg@uoc.gr
Dr. Irini Siouti, Institute for Social Research Frankfurt, E-Mail: siouti@soz.uni-frankfurt.de
Emeritus Prof. Dr. Riki Van Boeschoten, University of Thessaly, E-Mail: rvboes@gmail.com

Program

Friday, 29th May 2020

19:00 Welcome and Introduction
Giorgos Tsiolis (University of Crete) & Irini Siouti (Institute for Social Research Frankfurt)

19:15-21:00 Lecture and Discussion
Hella von Unger (Ludwig-Maximilians University of Munich): “Ethical reflexivity in qualitative biographical research: Food for thought on informed consent, questions of representation and data archiving.”

Chair: Riki Van Boeschoten (University of Thessaly)

Saturday, 30th May 2020

09:00-12:30 Research Workshop
Ethical Challenges in Biography Research: Examples from ongoing research projects of the participants.

Chair: Giorgos Tsiolis (University of Crete) & Irini Siouti (Institute for Social Research Frankfurt)

12:30-13:00 Closing remarks

Location: Department of Sociology, University of Crete, Rethymnon, Campus Gallou

The workshop is organized in cooperation with the section Biography Research of the German Sociological Association, the RC 38 Biography and Society of the International Sociological Association and the Greek Society of Oral History.

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ

ΣΧΟΛΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

Τμήμα Κοινωνιολογίας Πανεπιστημίου Κρήτης

Εργαστήριο Κοινωνικής Ανάλυσηςκαι Εφαρμοσμένης Κοινωνικής Έρευνας

25ο Πανελλήνιο Μεταπτυχιακό Εντατικό Σεμινάριο-Συνέδριο

ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑΣ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ
ΣΤΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ

Πανεπιστημιούπολη Γάλλου/ Πανεπιστήμιο Κρήτης, Ρέθυμνο
8 – 10 Νοεμβρίου 2019

Φωτογραφίες Συνεδρίου

Πρόγραμμα Συνεδρίου

Το Πανελλήνιο Μεταπτυχιακό Εντατικό Σεμινάριο-Συνέδριο για υποψήφιους διδάκτορες και νέους ερευνητές αποτελεί συνέχεια του κύκλου των Διεθνών Μεταπτυχιακών Θερινών Σχολείων των Ανωγείων (Anogia Summer Schools) και της ακαδημαϊκής παράδοσης που έχει εδραιωθεί ήδη από το 1994 με σκοπό την προώθηση του διεπιστημονικού διαλόγου στις κοινωνικές επιστήμες. Το φετινό Μεταπτυχιακό Εντατικό Σεμινάριο-Συνέδριο οργανώνεται από το Εργαστήριο Κοινωνικής Ανάλυσης και Εφαρμοσμένης Κοινωνικής Έρευνας, του Τμήματος Κοινωνιολογίας και επικεντρώνεται σε μια ποικιλία ζητημάτων που απασχολούν τις κοινωνικές επιστήμες: τη σύγχρονη κοινωνική θεωρία και μεταθεωρία στις κοινωνικές επιστήμες∙ τους ποσοτικούς, ποιοτικούς και μεικτούς σχεδιασμούς στην κοινωνική και εκπαιδευτική έρευνα∙ τις πολιτικές των κοινών και την κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία∙ τα κοινωνικά κινήματα και την ηθική-κριτική της οικονομίας της αγοράς∙ τις διεπιστημονικές-κριτικές προσεγγίσεις του τουρισμού, της αναψυχής και της ταξιδιωτικής εμπειρίας∙ την κοινωνική έρευνα για το φύλο στις ανθρωπιστικές σπουδές και τις κοινωνικές αναπαραστάσεις τον εθνικισμό και τις ταυτότητες

Τα βασικά οργανωτικά και θεματικά χαρακτηριστικά του Συνεδρίου-Σεμιναρίου είναι τα ακόλουθα:

• Αφορά κυρίως τη μεθοδολογία της έρευνας στις κοινωνικές επιστήμες, επιχειρώντας να συμβάλει στη συγκρότηση μιας κοινότητας διαλόγου μεταξύ επιστημόνων διαφορετικών ερευνητικών παραδειγμάτων. Το Σεμινάριο-Συνέδριο δίνει βήμα σε νέους επιστήμονες, αφουγκράζεται σύγχρονες επιστημονικές τάσεις και ρεύματα και αναπτύσσει ένα γόνιμο διεπιστημονικό διάλογο.
• Ο θεσμός έχει μια δημοκρατική δομή λειτουργία που οργανώνεται γύρω από επιστημονικές κοινότητες ερευνητών, διδασκόντων και φοιτητών που διαμορφώνονται από κάτω ενισχύοντας τη συμμετοχική δράση και τον κριτικό διάλογο γύρω από κρίσιμα επιστημονικά ζητήματα και ερωτήματα που απασχολούν τις κοινωνικές επιστήμες.
• Οι δραστηριότητες του συνεδρίου λαμβάνουν χώρα στις εγκαταστάσεις του Πανεπιστημίου Κρήτης και ενισχύουν τη θεωρητική και επιστημονική ανατροφοδότηση στις ερευνητικές και εκπαιδευτικές εμπειρίες των προηγούμενων Σεμιναρίων-Συνεδρίων καθώς επίσης την καινοτομία και τον κριτικό στοχασμό στην έρευνα και τη θεωρία των κοινωνικών επιστημών.
• Επιλεγμένα κείμενα των εργασιών του σεμιναρίου-συνεδρίου εκδίδονται σε ηλεκτρονικά πρακτικά συνεδρίου ή σε επιλεγμένους συλλογικούς τόμους με την επιμέλεια των συντονιστών των ομάδων εργασίας.

Συντονιστής του Εντατικού Σεμιναρίου-Συνεδρίου είναι ο Καθηγητής του Πανεπιστημίου Κρήτης Γιάννης Ζαϊμάκης, Διευθυντής του Εργαστηρίου Κοινωνικής Ανάλυσης και Εφαρμοσμένης Κοινωνικής Έρευνας.

Την Οργανωτική Επιτροπή του Εντατικού Σεμιναρίου-Συνεδρίου αποτελούν οι εξής: Γιάννης Ζαϊμάκης, Καθηγητής Παν/μίου Κρήτης∙ Νίκος Σερντεδάκις, Επίκουρος Καθηγητής Παν/μίου Κρήτης∙ Μανόλης Τζανάκης, Επίκουρος Καθηγητής Παν/μίου Κρήτης∙ Γιώργος Τσιώλης, Αναπληρωτής Καθηγητής Παν/μίου Κρήτης∙ Ελένη Φουρναράκη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Παν/μίου Κρήτης∙ Αλέξανδρος Τσιριντάνης, μέλος ΕΤΕΠ, Παν/μίου Κρήτης και ομάδες προπτυχιακών και μεταπτυχιακών φοιτητών του ΜΠΣ «Κοινωνιολογία» του Πανεπιστημίου Κρήτης.

Την Επιστημονική Επιτροπή απαρτίζουν οι: Σοφία Αδάμ, Συνεργαζόμενο Εκπαιδευτικό Προσωπικό, Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο∙ Θεοδοσία Ανθοπούλου, Καθηγήτρια, Τμήμα Κοινωνικής Πολιτικής, Πάντειο Παν/μιο, Διευθύντρια ΜΠΣ Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία, ΕΑΠ∙ Βασίλης Αράπογλου, Επίκουρος Καθηγητής Παν/μίου Κρήτης∙ Κώστας Γκούνης, Aναπληρωτής Καθηγητής Παν/μίου Κρήτης∙ Γιώργος Γριτζάς, Επίκουρος Καθηγητής, Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας και Ανάπτυξης, Αριστοτέλειο Παν/μιο Θεσσαλονίκης Αλεξάνδρα Ζαββού, Διδάσκουσα, Τμήμα Κοινωνιολογίας, Παν/μίου Κρήτης∙ Γιάννης Ζαϊμάκης, Καθηγητής Παν/μίου Κρήτης∙ Κάρολος-Ιωσήφ Καβουλάκος, Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης, Αριστοτέλειο Παν/μιο Θεσσαλονίκης Γιάννης Κάλλας Καθηγητής, Τμήμα Κοινωνιολογίας, Παν. Αιγαίου∙ Στεφανία Καλογεράκη, Eπίκουρη Καθηγήτρια, Παν/Κρήτης∙ Χριστίνα Καρακιουλάφη, Επίκουρη Καθηγήτρια Παν/μίου Κρήτης∙ Κατερίνα Κόπακα, Καθηγήτρια, Τμήμα Ιστορίας-Αρχαιολογίας, Παν/μίου Κρήτης∙ Κατερίνα Δαλακούρα, Τμήμα Φιλοσοφικών και Κοινωνικών Σπουδών, Παν/μίου Κρήτης∙ Κατερίνα Μάρκου, Τμήμα Ιστορίας και Εθνολογίας, Δημοκριτείου Παν/μιου Θράκης∙ Άγγελος Μουζακίτης Επίκουρος Καθηγητής, Παν/μίου Κρήτης∙ Δέσποινα Νάζου, Ερευνήτρια Παν/μιο Κρήτης∙ Γιώργος Νικολακάκης, Αναπληρωτής Καθηγητής Παν/μιο Κρήτης∙ Μιχάλης Νικολακάκης Δρ. Κοινωνιολογίας, Παν/μίου Κρήτης Βάσω Πετούση, Αναπλ. Καθηγήτρια Παν/μίου Κρήτης∙ Νίκος Ποταμιάνος, Ερευνητής Ινστιτούτο Μεσογειακών Μελετών∙ Βασίλης Ρωμανός, Επίκουρος Καθηγητής, Παν/μίου Κρήτης∙ Νίκος Σερντεδάκις, Aναπληρωτής Καθηγητής Παν/μίου Κρήτης∙ Αθηνά Σκουλαρίκη, Επίκουρη Καθηγήτρια Παν/μίου Κρήτης∙ Μανόλης Τζανάκης, Επίκουρος Καθηγητής Παν/μίου Κρήτης∙ Γιώργος Τσιώλης, Αναπληρωτής Καθηγητής Παν/μίου Κρήτης∙ Ελένη Φουρναράκη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Παν/μίου Κρήτης∙ Βασιλεία Χατζηνικήτα, Καθηγήτρια, Σχολή Ανθρωπιστικών Σπουδών, Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο.

Θεματικές Ομάδες Εργασίας και συνεδρίες σε ολομέλειες

Η οργάνωση του Σεμιναρίου-Συνεδρίου γίνεται με βάση Θεματικές Ομάδες Εργασίας, στις οποίες οι υποψήφιοι διδάκτορες, οι μεταπτυχιακοί φοιτητές του Τμήματος και οι συμμετέχοντες ερευνητές παρουσιάζουν τις εργασίες τους. Κάθε ομάδα εργασίας πραγματοποιεί σε ημερήσια βάση δύο συνεδρίες. Στις συνεδρίες αυτές οι συμμετέχοντες παρουσιάζουν τις εργασίες τους στην ομάδα και ακολουθεί εκτενής συζήτηση. Οι υποψήφιοι διδάκτορες και οι μεταπτυχιακοί φοιτητές, πέρα από την εργασία που θα παρουσιάσουν θα έχουν την ευκαιρία, στο περιθώριο των εργασιών του συνεδρίου, να συζητήσουν με τους συμμετέχοντες θέματα που σχετίζονται με την ερευνητική τους δραστηριότητα. Επίσης, πραγματοποιούνται ειδικές συνεδρίες σε ολομέλεια, με επιλεγμένους ομιλητές, οι οποίοι εισηγούνται θέματα σχετικά με τους παρακάτω θεματικούς άξονες.

Θεματικές Ομάδες Εργασίας

1. Κοινωνική Θεωρία
Συντονισμός: Άγγελος Μουζακίτης και Βασίλης Ρωμανός

Η συγκεκριμένη ομάδα απευθύνεται σε όλους όσοι εστιάζουν την έρευνά τους σε ζητήματα της κλασικής και σύγχρονης κοινωνικής θεωρίας και μεταθεωρίας των κοινωνικών επιστημών. Πέραν των επιστημολογικών και ιδεολογικών διενέξεων που μαζί με τις πολιτικές και ευρύτερες κοινωνικές συνθήκες της εποχής συνδιαμόρφωσαν την πορεία των κοινωνικών επιστημών κατά τον 19ο αιώνα, έμφαση θα δοθεί και σε ρεύματα της κοινωνικής σκέψης που διαμορφώθηκαν τον 20ο αιώνα, όπως ο δομισμός και ο μεταδομισμός, η φαινομενολογία, η ερμηνευτική, η γλωσσική στροφή στην αναλυτική και ηπειρωτική παράδοση, η ψυχανάλυση, η κριτική θεωρία, η συστημική θεωρία, κ.α. Ευπρόσδεκτες είναι εισηγήσεις που εστιάζουν στην ανάλυση των πολιτικών, ηθικών και πολιτισμικών προταγμάτων της νεωτερικότητας ή ακόμη και των ποικίλων μορφών τις οποίες έχουν προσλάβει οι νεωτερικές κοινωνίες. Παράλληλα με τη δημιουργία ενός κατάλληλου περιβάλλοντος για την προώθηση του διεπιστημονικού διαλόγου γύρω από τις προαναφερόμενες προβληματικές, πρωταρχικό μέλημα αυτής της ομάδας εργασίας παραμένει η υποστήριξη του θεωρητικού και επιστημολογικού αναστοχασμού των διδακτορικών διατριβών που βρίσκονται εν εξελίξει, δηλαδή η ενίσχυση της κριτικής συνειδητοποίησης και αποσαφήνισης των θεωρητικών, μεθοδολογικών και επιστημολογικών προϋποθέσεων και συνεπειών των ερευνητικών τους εγχειρημάτων.

2. Ποσοτικοί, ποιοτικοί και μεικτοί σχεδιασμοί στην κοινωνική και εκπαιδευτική έρευνα
Συντονισμός: Γιώργος Τσιώλης, Στεφανία Καλογεράκη, Βασιλεία Χατζηνικήτα, Γιάννης Κάλλας

Σε συνεργασία με τη Θ.Ε. ΕΚΠ 51 «Εκπαιδευτική έρευνα στην πράξη» του μεταπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών «Επιστήμες της Αγωγής» (Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο) και την Ερευνητική Υποδομή για τα Κοινωνικά Δεδομένα SoDaNet.

Στην κοινωνική και εκπαιδευτική εμπειρική έρευνα έχει επικρατήσει να αναφερόμαστε σε δύο διακριτές προσεγγίσεις: την ποσοτική και την ποιοτική. Οι εν λόγω προσεγγίσεις θεμελιώνονται σε διαφορετικές οντολογικές, επιστημολογικές και θεωρητικές παραδοχές. Κατά συνέπεια, ακολουθούν διαφορετικούς μεθοδολογικούς σχεδιασμούς, αξιοποιούν διαφορετικές μεθόδους συλλογής / παραγωγής και ανάλυσης δεδομένων· υιοθετούν εναλλακτικά κριτήρια ελέγχου ποιότητας της ερευνητικής διαδικασίας. Ωστόσο, η ανάδειξη του «παραδείγματος» των μεικτών μεθόδων και οι εφαρμογές του συνέβαλε στη σχετικοποίηση μιας τέτοιας καθαρής διάκρισης και ανέδειξε τη σημασία συνδυαστικών προσεγγίσεων στη διερεύνηση συγκεκριμένων ερευνητικών ερωτημάτων. Προς την κατεύθυνση αυτή συνεισέφερε, επίσης, η διεύρυνση του φάσματος των «υλικών», που μπορούν να αξιοποιηθούν ως «ερευνητικά δεδομένα», η ανάπτυξη ερευνητικών τεχνολογιών, λογισμικών προγραμμάτων και ερευνητικών υποδομών, καθώς και η ανάπτυξη νέων υβριδικών μεθόδων. Η παρούσα Θεματική Ομάδα Εργασίας θα συζητήσει τις εξελίξεις που λαμβάνουν χώρα στο πεδίο της κοινωνικής και εκπαιδευτικής εμπειρικής έρευνας και θα δώσει βήμα σε υποψήφιους/ες διδάκτορες και νέους/ες ερευνητές/τριες για να παρουσιάσουν την εργασία τους. Ειδικότερα, θα συζητηθούν ζητήματα που αφορούν στην ιδιαιτερότητα των δεδομένων της εμπειρικής κοινωνικής και εκπαιδευτικής έρευνας, τη διαλεκτική σχέση της θεωρητικής παραγωγής και της ανάλυσης εμπειρικών δεδομένων, τα διλήμματα και τις προκλήσεις, που αντιμετωπίζει ο/η ερευνητής/τρια κατά τη συλλογή/παραγωγή και την ανάλυση κοινωνικών δεδομένων, τα ζητήματα συναρμογής μεθόδων στους μεικτούς ερευνητικούς σχεδιασμούς, τις δυνατότητες και τους περιορισμούς της δευτερογενούς ανάλυσης κοινωνικών δεδομένων, τις αρχές και τις διαδικασίες ελέγχου ποιότητας στην κοινωνική έρευνα καθώς και ζητήματα ηθικής και ερευνητικής δεοντολογίας.

3. Πολιτικές των κοινών: κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία και κοινότητες χειραφέτησης
Συντονισμός: Γιώργος Γριτζάς, Γιάννης Ζαϊμάκης, Κάρολος-Ιωσήφ Καβουλάκος και Γιώργος Νικολακάκης

Σε συνεργασία με το Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών «Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία» του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου

Στις συνθήκες των ακραίων ανισοτήτων, των απορύθμισης της κοινωνικής ζωής και της κρίσης των σύγχρονων αντιπροσωπευτικών δημοκρατιών η συζήτηση για την κοινά και την υπεράσπιση τους καταλαμβάνει ένα διαρκώς αυξανόμενο χώρο στη δημόσια συζήτηση. Τα κοινά συνιστούν ένα πεδίο αναστοχαστικής σκέψης αλλά και ένα εργαστήρι πειραματισμών με εναλλακτικές μορφές κοινωνικών σχέσεων, τρόπων ζωής, συστημάτων διαχείρισης πόρων και κοινωνικής παραγωγής.

Στο πλαίσιο των πολιτικών των κοινών οργανώσεις της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας (ΚΑΛΟ) και χειραφετητικές κοινότητες επιχειρούν να αξιοποιήσουν κοινούς πόρους να επανιδιοποιηθούν τον κοινωνικό πλούτο και να συγκροτήσουν μια οικονομία των κοινών που λειτουργεί ως ένα εναλλακτικό παράδειγμα στην οικονομία της αγοράς ή στην κρατικά σχεδιασμένη οικονομία. Έννοιες όπως τα «κοινά», «αλληλέγγυα και συνεργατική οικονομία», «ηθική οικονομία», «κοινωνική οικονομία», «κοινωνική επιχειρηματικότητα» και κοινωνική κοινοτομία χαρακτηρίζονται από πολυσημία και οι σημασίες τους ποικίλουν ανάλογα με τα ιδεολογικά και πολιτικά τους πλαίσια μέσα στα οποία χρησιμοποιούνται. Στην ομάδα εργασίας θα επιχειρηθεί η θεωρητική επεξεργασία και η κριτική ανάλυση ζητημάτων που αφορούν τις θεωρίες των κοινών και της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας και το εννοιολογικό οπλοστάσιο που πλαισιώνει τη σχετική συζήτηση: αυτοδιαχείριση, αυτονομία, αυτάρκεια, συμμετοχικότητα, προεικόνιση, αποανάπτυξη. Επιπλέον, θα παρουσιαστούν όψεις των ανθρωπολογικών, θεσμικών και κοινωνιολογικών διαστάσεων της ΚΑΛΟ στην Ελλάδα προ και μετά την κρίσης και θα εξεταστούν ζητήματα που αφορούν την εμπειρική πραγματικότητα της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας μέσα από ιδιαίτερα παραδείγματα συλλογικοτήτων σε τοπικές κοινωνίες που θα αναδείξουν τις προκλήσεις, τα όρια και τις προοπτικές τους. Σε αυτήν την κατεύθυνση η ομάδα θα καλέσει δίκτυα εναλλακτικών συλλογικοτήτων που ασχολούνται με τα κοινά με απώτερο στόχο τη σταθερή δικτύωση και την επικοινωνία του πανεπιστημίου και των ερευνητικών κοινοτήτων της με την τοπική κοινωνία και τις συλλογικότητες της.

4. Κοινωνικά κινήματα, ηθική και κριτική της οικονομίας της αγοράς

Συντονισμός Νίκος Σερντεδάκις, Χριστίνα Καρακιουλάφη και Νίκος Ποταμιάνος

Οργανώνεται στα πλαίσια του ερευνητικού προγράμματος “Ηθική οικονομία. Ζητήματα ηθικής στον δημόσιο λόγο σχετικά με την αγορά και το κέρδος, Ελλάδα τέλος 19ου αιώνα – πρώτο μισό 20ού αιώνα”, που χρηματοδοτείται από το Ελληνικό Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας (ΕΛΙΔΕΚ) και από τη Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας (ΓΓΕΤ), με αρ. σύμβασης έργου 1043.

Τα κοινωνικά κινήματα βασίζονται σε μια κριτική στάση προς πτυχές της κοινωνικής πραγματικότητας, η οποία ενέχει συνήθως και μια ισχυρή ηθική διάσταση, με την επίκληση και την επεξεργασία μιας ποικιλίας αξιών και στάσεων (π.χ. αξιοπρέπεια, τιμή, δικαιοσύνη κλπ) και με τον ηθικό στιγματισμό του αντίπαλου ως ανήθικου, άπληστου, ανέντιμου κλπ. Σε αυτή τη θεματική ομάδα εργασίας θέλουμε να εστιάσουμε σε κινήματα και κριτικές που αφορούν την οικονομία και την κοινωνία της αγοράς, από τις απαρχές της εγκαθίδρυσής της μέχρι σήμερα. Σε ποιο βαθμό και με ποιους τρόπους αυτή κατηγορείται ως “ανήθικη” από όσους κινητοποιούνται για οικονομικά και μη ζητήματα; Ποιες είναι οι αντιλήψεις για τον ορθό και δίκαιο τρόπο συμπεριφοράς των οικονομικών υποκειμένων που υποβόσκουν πίσω από τις διάφορες μορφές κοινωνικής διαμαρτυρίας;

Μία έννοια που μπορεί να αποτελέσει έδώ κεντρικό σημείο αναφοράς είναι η “ηθική οικονομία”: την εισήγαγε ο ιστορικός E. P. Thompson το 1971 για να αναφερθεί στις αντιλήψεις που τροφοδοτούσαν τις κινητοποιήσεις του “πλήθους” κατά τις “ταραχές για την τροφή” στην Αγγλία του 18ου αιώνα -αντιδιαστέλλοντάς τις με τη φιλελεύθερη “πολιτική οικονομία” του Άνταμ Σμιθ. Βασικά χαρακτηριστικά της έννοιας της ηθικής οικονομίας στην αρχική της εκδοχή υπήρξαν η αναφορά σε μια παράδοση κρατικών πολιτικών και εθιμικών ρυθμίσεων που αποσκοπούσαν στην εξασφάλιση του επισιτισμού και γενικότερα στη ρύθμιση της αγοράς, οι σχέσεις αμοιβαιότητας μεταξύ αρχόντων και αρχομένων, η λαϊκή κινητοποίηση. Η έννοια στα επόμενα χρόνια χρησιμοποιήθηκε σε πολύ διαφορετικά συμφραζόμενα (από τις συγκρούσεις στους χώρους εργασίας μέχρι την ανθρωπιστική βοήθεια, από τη δημιουργία του κράτους πρόνοιας μέχρι τις καταλήψεις στέγης), αποκτώντας μια μεγάλη ποικιλία διαφορετικών νοημάτων -με καθοριστική τη συμβολή της μελέτης του J. Scott για την “ηθική οικονομία του αγρότη” στη διάδοσή της στην κοινωνική ανθρωπολογία. Η ευελιξία αυτή της έννοιας της “ηθικής οικονομίας” την κατέστησε περίπου συνώνυμη με ένα απροσδιόριστο σύνολο αυθόρμητων, μη-λόγιων/επιστημονικών και οπωσδήποτε μη-καπιταλιστικών αντιλήψεων για τη δίκαιη λειτουργία της οικονομίας.

Η εν λόγω θεματική ενότητα αποσκοπεί στο να προωθήσει τη συζήτηση για τον ορισμό και την αποτελεσματική χρήση της έννοιας της ηθικής οικονομίας, καθώς και γενικότερα τη μελέτη του ηθικού στοιχείου στον λόγο κοινωνικών και πολιτικών υποκειμένων που αφορά την οικονομία και ιδίως την αγορά.

5. Το φύλο στην έρευνα. Μεθοδολογικά, εμπειρικά και αναλυτικά ζητήματα στην κοινωνική έρευνα και τις ανθρωπιστικές σπουδές.

Συντονισμός: Βάσω Πετούση, Ελένη Φουρναράκη, Αλεξάνδρα Ζαββού, Κατερίνα Κόπακα, Κατερίνα Δαλακούρα

Σε συνεργασία με το Εργαστήριο Το Φύλο στις Κοινωνικές Επιστήμες

Το αυξημένο ενδιαφέρον για την οπτική του φύλου είναι ορατό στην έρευνα νέων ερευνητριών και ερευνητών αλλά και μεταξύ φοιτητριών και φοιτητών. Παράλληλα, η ένταξη της διάστασης του φύλου στην έρευνα αποτελεί έναν από τους πυλώνες της χρηματοδοτούμενης έρευνας στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ωστόσο, τόσο η έρευνα όσο και αντίστοιχες ερευνητικές και άλλες πολιτικές επανακάμπτουν σε κυριολεκτικές χρήσεις του φύλου, στη συμπερίληψή του ως απλή περιγραφική μεταβλητή ή στην ταύτιση του φύλου με τις γυναίκες, συσκοτίζοντας έτσι τη συνθετότητα αλλά και την πολυπρισματικότητα της οπτικής του φύλου στις κοινωνικές επιστήμες. Ο στόχος της παρούσας θεματικής είναι ακριβώς να λειτουργήσει ως χώρος για τη συζήτηση αυτής της συνθετότητας και πολυπρισματικόττας.

Η παρούσα θεματική ομάδα, λοιπόν, σε συνεργασία με το Εργαστήριο Μελετών για το Κοινωνικό Φύλο, εστιάζει στις προκλήσεις, τις δυνατότητες και τη δυναμική της έρευνας για το φύλο και της ενσωμάτωσης της οπτικής του φύλου στη μεθοδολογία και την έρευνα με ιδιαίτερη έμφαση σε διεπιστημονικές προσεγγίσεις που εξετάζουν το φύλο ως αναλυτική κατηγορία σε αλληλεξάρτηση και αλληλεπίδραση με κατηγορίες όπως τάξη, φυλή, εθνικότητα, σώμα, χώρος κ.ά.
Ερευνήτριες και ερευνητές από διαφορετικές κοινωνικές επιστήμες που χρησιμοποιούν το φύλο ως κεντρική κατηγορία ανάλυσης για να καταδείξουν πώς οι έμφυλες σχέσεις δομούνται, αναπαράγονται και αλλάζουν στο πλαίσιο πολλαπλών σχέσεων δύναμης και εξουσίας, στο παρόν και στο ιστορικό παρελθόν, προσκαλούνται να συμμετέχουν. Ιδιαίτερα ενθαρρύνονται να συμμετέχουν ερευνήτριες και ερευνητές που μελετούν πεδία λιγότερο μελετημένα στα καθ’ ημάς από την οπτική του φύλου, όπως η οικονομία, η πολιτική, η μετανάστευση, ο αθλητισμός, η σεξουαλικότητα, η υγεία κ.ά., καθώς και ερευνήτριες και ερευνητές που προέρχονται από πειθαρχίες οι οποίες δεν σχετίζονται ‘παραδοσιακά’ με τη μελέτη του φύλου ως κοινωνικής και πολιτισμικής κατηγορίας, όπως για παράδειγμα η ιατρική, η επιστήμη των υπολογιστών κ.ά. Στη θεματική προσκαλούνται επίσης να παρουσιάσουν τις εργασίες τους όσες και όσοι ενσωματώνουν την οπτική του φύλου σε όλα τα στάδια της έρευνας: σχεδιασμό, διεξαγωγή, ανάλυση και εφαρμογή αποτελεσμάτων.

6. Τουρισμός, αναψυχή και ταξιδιωτικές εμπειρίες: Διεπιστημονικές κριτικές προσεγγίσεις

Συντονισμός: Δέσποινα Νάζου, Μιχάλης Νικολακάκης και Μανόλης Τζανάκης

Ο τουρισμός αποτελεί ένα από τους ταχύτερα επεκτεινόμενους οικονομικούς κλάδους στον κόσμο, με ευρύτερες κοινωνικές συνέπειες, καθώς βρίσκεται στο επίκεντρο μιας διαδικασίας κινητικότητας ανθρώπων και πολιτισμών για ψυχαγωγικούς και επιχειρηματικούς σκοπούς. Αποτελεί μια από τις κινητήριες δυνάμεις της παγκοσμιοποίησης καθώς πολλές τοπικές κοινωνίες, από τα μέσα του 20ου αιώνα και μετά, συνδέονται με υπερτοπικά οικονομικά και πολιτισμικά δίκτυα. Ο τουρισμός συνδέεται με την επέκταση της εμπορευματοποίησης σε πλείστα πεδία της κοινωνικής πραγματικότητας, συμβάλλοντας στην εξάπλωση νέων καταναλωτικών και πολιτισμικών έξεων καθώς και στην προβληματοποίηση «εμπεδωμένων» ταυτοτικών σχημάτων τόσο περί της τοπικότητας όσο όμως και περί του «κοσμοπολιτισμού». Επιπλέον, ο τουρισμός μεταβάλλει ριζικά και επανανοηματοδοτεί τις έμφυλες σχέσεις και ιδεολογίες, διαμορφώνει νέες εργασιακές και επιχειρηματικές κουλτούρες και εγκαθιδρύει άνισες σχέσεις δύναμης τόσο εντός των τοπικών κοινωνιών όσο και στις διαπολιτισμικές συναντήσεις των εκάστοτε «ντόπιων» με τους πολλούς και διαφορετικούς «άλλους».

Η μελέτη του τουριστικού φαινομένου υπό την οπτική της κοινωνιολογίας και της ανθρωπολογίας έχει ως αφετηρία τη δεκαετία του ‘70 και επικεντρώνεται σε ζητήματα όπως η ανάπτυξη και η κοινωνική αλλαγή, η σύνδεση παράδοσης και πολιτισμικής κληρονομιάς με την «αυθεντικότητα», την «εθνική» ταυτότητα και την εντοπιότητα, οι τουριστικές αναπαραστάσεις, ο τουριστικός λόγος και οι ιδεολογίες που επηρεάζουν τα κίνητρα και τις τουριστικές εμπειρίες των υποκειμένων. Τόσο η κοινωνιολογική όσο και η ανθρωπολογική έρευνα ανέδειξαν τον τουρισμό ως κοινωνική και πολιτισμική πρακτική που επαναθεματοποιεί την έννοια των διακοπών, της αναψυχής, της ταξιδιωτικής πρακτικής του τουρίστα, υποκείμενους σε ιστορικούς, γεωγραφικούς και κοινωνικούς προσδιορισμούς.

Η θεματική αυτή ομάδα εργασίας, υπό το πρίσμα του διεπιστημονικού διαλόγου και του κριτικού αναστοχασμού, έχει ως στόχο (α) να αναδείξει τις σύγχρονες έρευνες που πραγματοποιούν ερευνητές και ερευνήτριες στην Ελλάδα και διεθνώς στο πλαίσιο της κοινωνιολογίας και της ανθρωπολογίας του τουρισμού, (β) να συζητήσει κοινωνιολογικές και ανθρωπολογικές μελέτες των προηγούμενων χρόνων που διαμόρφωσαν το «νεόκοπο» επιστημονικό πεδίο των Τουριστικών Σπουδών, και (γ) να φέρει κοντά ερευνητές/τριες από διαφορετικά γνωστικά πεδία ώστε, μέσα από την κριτική προσέγγιση του τουριστικού φαινομένου, να καταδειχτεί η δυναμική του τουρισμού ως πεδίου έρευνας και οι πιθανές μελλοντικές του κατευθύνσεις.

7. Κοινωνικές αναπαραστάσεις, εθνικισμός και ταυτότητες: Αφηγηματικές πρακτικές, νέα μέσα και τεχνολογία

Συντονισμός: Χριστίνα Κωνσταντινίδου, Αθηνά Σκουλαρίκη, Κατερίνα Μάρκου, Σπύρος Τζόκας

Το ζήτημα των κοινωνικών αναπαραστάσεων και της συγκρότησης των ταυτοτήτων απασχολεί την κοινωνική έρευνα τις τελευταίες δεκαετίες. Καθώς οι αναπαραστάσεις ορίζουν μια κοινή κατανόηση του κοινωνικού κόσμου στο εσωτερικό μιας κοινωνίας ή μιας κοινωνικής υπο-ομάδας, συμβάλλουν στη διαμόρφωση της αυτό-εικόνας και της εικόνας του άλλου, στη διαπραγμάτευση δηλαδή της ταυτότητας και της ετερότητας με βάση κοινά αποδεκτές αξίες, προσλήψεις και προκαταλήψεις. Ο λόγος (discourse) και οι ανταγωνιστικές αφηγήσεις (narratives) αποτελούν το πεδίο διαμεσολάβησης της κοινωνικής εμπειρίας, και συνεπώς καθορίζουν την παραγωγή, την αναπαραγωγή και το μετασχηματισμό των κοινωνικών ταυτοτήτων και διαιρέσεων. Στη διαδικασία αυτή, κρίσιμο ρόλο παίζει ο εθνικισμός – ως πλαίσιο αντίληψης της πραγματικοτητας, ως κυρίαρχος λόγος, αλλά και (στην ακραία εκδοχή του) ως πολιτική ιδεολογία. Υπό αυτή την οπτική, το ενδιαφέρον της θεματικής ομάδας θα επικεντρωθεί σε μελέτες που αφορούν στις συγκρούσεις γύρω από την έννοια της ταυτότητας, στον εθνικιστικό λόγο, στην άκρα δεξιά, στη μετανάστευση, στην ξενοφοβία κλπ. Θα επιχειρήσουμε να συζητήσουμε σχετικά θέματα μέσα από σύγχρονες επιστημολογικές και μεθοδολογικές προσεγγίσεις και τη μελέτη διαφορετικών πηγών: μαρτυρίες, συνεντεύξεις, αρχεία, έντυπο και ψηφιακό υλικό, ΜΜΕ, διαδίκτυο και μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Προθεσμία υποβολής αιτήσεων συμμετοχής και περιλήψεων ανακοινώσεων στις Θεματικές Ομάδες Εργασίας.

Οι ενδιαφερόμενες/οι διδάσκοντες-ερευνητές που επιθυμούν να συμμετέχουν καλούνται να ενημερώσουν την Οργανωτική Επιτροπή, έως τις 25 Σεπτεμβρίου 2019, με e-mail στην ακόλουθη ηλεκτρονική διεύθυνση: socialmethods@social.soc.uoc.gr, αποστέλλοντας τίτλο και σύντομη περίληψη της εισήγησής τους (έως 200 λέξεις).

• Αίτηση συμμετοχής (.rtf)
• Αίτηση συμμετοχής (.doc)

Επιλεγμένα κείμενα από τις θεματικές εργασίες μπορεί να δημοσιευτούν μελλοντικά σε εκδόσεις πρακτικών ή συλλογικών τόμων με τη φροντίδα των συντονιστών των ομάδων. Τα κείμενα δεν πρέπει να υπερβαίνουν τις 9.000 λέξεις και οι περιλήψεις τις 200 λέξεις, οφείλουν δε να περιλαμβάνουν διεύθυνση, τηλέφωνο, e-mail και ιδιότητα του/της ενδιαφερομένου/ης. Οι καταληκτικές ημερομηνίες για την παράδοση των υπό δημοσίευση κειμένων θα ανακοινωθούν μετά την ολοκλήρωση του συνεδρίου.

Το Εργαστήριο Κοινωνικής Ανάλυσης και Εφαρμοσμένης Κοινωνικής Έρευνας του Τμήματος Κοινωνιολογίας Πανεπιστημίου Κρήτης οργανώνει  Θερινού Σχολείου στα Ανώγεια με θέμα: Βιωματική Εκπαίδευση, Κοινοτική Εργασία και Πολιτικές Κοινωνικής Ένταξης.

Η εκδήλωση γίνεται με τη συνεργασία των Μεταπτυχιακών Προγραμμάτων «Κοινωνική Εργασία» του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής και «Κοινωνιολογία»  του Πανεπιστημίου Κρήτης και της Θεραπευτικής Κοινότητας Αριάδνη του ΚΕΘΕΑ. Σκοπός είναι η ενίσχυση της βιωματικής εκπαίδευσης, η διάχυση της επιστημονικής γνώσης στην τοπική κοινωνία και η ανάπτυξη ενός γόνιμου διαλόγου ανάμεσα σε κοινότητες επιστημόνων, ερευνητών και φοιτητών σε ζητήματα που αφορούν τις πολιτικές κοινωνικής ένταξης μέσα από εναλλακτικά δίκτυα και κοινοτικές παρεμβάσεις στις τοπικές κοινωνίες.

Στο θερινό Σχολείο θα εξεταστούν και προβλήματα που ταλανίζουν τις τοπικές κοινωνίες όπως είναι η φτώχεια, η κοινωνική αποστέρηση, ο αλκοολισμός,  οι  εξαρτήσεις , η υγεία προσφύγων από εμπόλεμες περιοχές και θα εξεταστεί  ο ρόλος της κοινότητας στην διαμόρφωση εναλλακτικών πολιτικών παρέμβασης.

Οι εκδηλώσεις του Θερινού Σχολείου θα λάβουν χώρα στην Αίθουσα Μανώλη Κεφαλογιάννη στα Ανώγεια (17 και 18 Μαϊου 2019)  που ευγενικά έχει παραχωρηθεί από το Δήμο Ανωγείων και στην Ροτόντα του Πανεπιστημίου Κρήτης (Κυριακή 19 Μαΐου).

Φωτογραφίες από την εκδήλωση

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ

ΣΧΟΛΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

Τμήμα Κοινωνιολογίας Πανεπιστημίου Κρήτης

Εργαστήριο Κοινωνικής Ανάλυσης και Εφαρμοσμένης Κοινωνικής Έρευνας

24ο Πανελλήνιο Μεταπτυχιακό Εντατικό Σεμινάριο-Συνέδριο

ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑΣ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ
ΣΤΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ

Πανεπιστημιούπολη Γάλλου/ Πανεπιστήμιο Κρήτης, Ρέθυμνο
2 – 4 Νοεμβρίου 2018

Φωτογραφίες από το 24ο Συνέδριο

Ζωντανές μεταδόσεις ροών εικόνας μέσω διαδικτύου (Live streaming)

• 2 Νοεμβρίου 2018 12:00-13:30 “Θεματικό Πάνελ: Ευάλωτες ζωές: εθνογραφίες, εναλλακτικές δημοσιότητες και συναισθήματα”
• 3 Νοεμβρίου 2018 19:00-21:00 “Θεματικό Πάνελ αφιερωμένο στην μνήμη του Παύλου Πανταζή, Η εξέλιξη της βιογραφικής αφηγηματικής έρευνας στην Ελλάδα: προκλήσεις και προοπτικές”

Εδώ μπορείτε να κατεβάσετε το πρόγραμμα του συνεδρίου

Το Πανελλήνιο Μεταπτυχιακό Εντατικό Σεμινάριο-Συνέδριο για υποψήφιους διδάκτορες και νέους ερευνητές αποτελεί συνέχεια του κύκλου των Διεθνών Μεταπτυχιακών Θερινών Σχολείων των Ανωγείων (Anogia Summer Schools) και της ακαδημαϊκής παράδοσης που έχει εδραιωθεί ήδη από το 1994 με σκοπό την προώθηση του διεπιστημονικού διαλόγου στις κοινωνικές επιστήμες. Το φετινό Μεταπτυχιακό Εντατικό Σεμινάριο-Συνέδριο οργανώνεται από το Εργαστήριο Κοινωνικής Ανάλυσης και Εφαρμοσμένης Κοινωνικής Έρευνας, του Τμήματος Κοινωνιολογίας και επικεντρώνεται σε μια ποικιλία ζητημάτων που απασχολούν τις κοινωνικές επιστήμες: τη σύγχρονη κοινωνικής θεωρία και μεταθεωρία στις κοινωνικές επιστήμες∙ τις σύγχρονες τάσεις στην προφορική ιστορία και τη βιογραφική αφηγηματική προσέγγιση∙ ζητήματα της συλλογικής δράσης, των κοινωνικών κινημάτων και των συνδικάτων στην περίοδο της οικονομικής κρίσης και ζητήματα ταυτοτήτων και σχέσεων εξουσίας που αφορούν το σώμα και τις αθλητικές πρακτικές στις κοινωνικές επιστήμες. Τα βασικά οργανωτικά και θεματικά χαρακτηριστικά του Συνεδρίου-Σεμιναρίου είναι τα ακόλουθα:

• Αφορά κυρίως τη μεθοδολογία της έρευνας στις κοινωνικές επιστήμες, επιχειρώντας να συμβάλει στη συγκρότηση μιας κοινότητας διαλόγου μεταξύ επιστημόνων διαφορετικών ερευνητικών παραδειγμάτων. Το Σεμινάριο-Συνέδριο δίνει βήμα σε νέους επιστήμονες, αφουγκράζεται σύγχρονες επιστημονικές τάσεις και ρεύματα και αναπτύσσει ένα γόνιμο διεπιστημονικό διάλογο.
• Ο θεσμός έχει μια δημοκρατική δομή λειτουργία που οργανώνεται γύρω από επιστημονικές κοινότητες ερευνητών, διδασκόντων και φοιτητών που διαμορφώνονται από κάτω ενισχύοντας τη συμμετοχική δράση και τον κριτικό διάλογο γύρω από κρίσιμα επιστημονικά ζητήματα και ερωτήματα που απασχολούν τις κοινωνικές επιστήμες.
• Οι δραστηριότητες του συνεδρίου λαμβάνουν χώρα στις εγκαταστάσεις του Πανεπιστημίου Κρήτης και ενισχύουν τη θεωρητική και επιστημονική ανατροφοδότηση στις ερευνητικές και εκπαιδευτικές εμπειρίες των προηγούμενων Σεμιναρίων-Συνεδρίων καθώς επίσης την καινοτομία και τον κριτικό στοχασμό στην έρευνα και τη θεωρία των κοινωνικών επιστημών.
• Επιλεγμένα κείμενα των εργασιών του σεμιναρίου-συνεδρίου εκδίδονται σε ηλεκτρονικά πρακτικά συνεδρίου ή σε επιλεγμένους συλλογικούς τόμους με την επιμέλεια των συντονιστών των ομάδων εργασίας.

Συντονιστής του Εντατικού Σεμιναρίου-Συνεδρίου είναι ο Καθηγητής του Πανεπιστημίου Κρήτης Γιάννης Ζαϊμάκης, Διευθυντής του Εργαστηρίου Κοινωνικής Ανάλυσης και Εφαρμοσμένης Κοινωνικής Έρευνας.

Την Οργανωτική Επιτροπή του Εντατικού Σεμιναρίου-Συνεδρίου αποτελούν οι εξής: Γιάννης Ζαϊμάκης, Καθηγητής Παν/μίου Κρήτης, Χριστίνα Καρακιουλαφη, Επίκουρη Καθηγήτρια Παν/μίου Κρήτης, Νίκος Σερντεδάκις, Επίκουρος Καθηγητής Παν/μίου Κρήτης, Μανόλης Τζανάκης, Επίκουρος Καθηγητής Παν/μίου Κρήτης, Γιώργος Τσιώλης, Αναπληρωτής Καθηγητής Παν/μίου Κρήτης, Ελένη Φουρναράκη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Παν/μίου Κρήτης, Αλέξανδρος Τσιριντάνης, μέλος ΕΤΕΠ, Παν/μίου Κρήτης και ομάδα μεταπτυχιακών φοιτητών του ΜΠΣ «Κοινωνιολογία» του Πανεπιστημίου Κρήτης.

Την Επιστημονική Επιτροπή απαρτίζουν οι: Βασίλης Αράπογλου, Επίκουρος Καθηγητής Παν/μίου Κρήτης, Κώστας Γκούνης, Aναπληρωτής Καθηγητής Παν/μίου Κρήτης, Γιάννης Ζαϊμάκης, Καθηγητής Παν/μίου Κρήτης, Στεφανία Καλογεράκη, Eπίκουρη Καθηγήτρια, Παν/Κρήτης, Χριστίνα Καρακιουλάφη, Επίκουρη Καθηγήτρια Παν/μίου Κρήτης, Νίκος Κοταρίδης Καθηγητής Πάντειου Παν/μίου, Χαρά Κούκη Research Fellow, Durham University, Άγγελος Μουζακίτης Επίκουρος Καθηγητής, Παν/μίου Κρήτης, Ρίκυ Βαν Μπούσχοτεν Ομότιμη Καθηγήτρια Παν/μίου Θεσσαλίας, Νίκος Σερντεδάκις, Επίκουρος Καθηγητής Παν/μίου Κρήτης, Μανόλης Τζανάκης, Επίκουρος Καθηγητής Παν/μίου Κρήτης, Άρης Τσαντηρόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Παν/μίου Κρήτης, Γιώργος Τσιώλης, Αναπληρωτής Καθηγητής Παν/μίου Κρήτης, Ελένη Φουρναράκη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Παν/μίου Κρήτης.

Θεματικές Ομάδες Εργασίας και συνεδρίες σε ολομέλειες

Η οργάνωση του Σεμιναρίου-Συνεδρίου γίνεται με βάση Θεματικές Ομάδες Εργασίας, στις οποίες οι υποψήφιοι διδάκτορες, οι μεταπτυχιακοί φοιτητές του Τμήματος και οι συμμετέχοντες ερευνητές παρουσιάζουν τις εργασίες τους. Κάθε ομάδα εργασίας πραγματοποιεί σε ημερήσια βάση δύο συνεδρίες. Στις συνεδρίες αυτές οι συμμετέχοντες παρουσιάζουν τις εργασίες τους στην ομάδα και ακολουθεί εκτενής συζήτηση. Οι υποψήφιοι διδάκτορες και οι μεταπτυχιακοί φοιτητές, πέρα από την εργασία που θα παρουσιάσουν θα έχουν την ευκαιρία, στο περιθώριο των εργασιών του συνεδρίου, να συζητήσουν με τους συμμετέχοντες θέματα που σχετίζονται με την ερευνητική τους δραστηριότητα. Επίσης, πραγματοποιούνται ειδικές συνεδρίες σε ολομέλεια, με επιλεγμένους ομιλητές, οι οποίοι εισηγούνται θέματα σχετικά με τους παρακάτω θεματικούς άξονες.

Θεματικές Ομάδες Εργασίας

1. Νεώτερη και Σύγχρονη Κοινωνική Θεωρία

Συντονισμός: Άγγελος Μουζακίτης

Η συγκεκριμένη ομάδα απευθύνεται σε όλους όσοι εστιάζουν την έρευνά τους σε ζητήματα της κλασικής και σύγχρονης κοινωνικής θεωρίας και μεταθεωρίας των κοινωνικών επιστημών. Πέραν των επιστημολογικών και ιδεολογικών διενέξεων που μαζί με τις πολιτικές και ευρύτερες κοινωνικές συνθήκες της εποχής συνδιαμόρφωσαν την πορεία των κοινωνικών επιστημών κατά τον 19ο αιώνα, η θεματική ομάδα απευθύνεται και σε όσες και όσους μελετούν ρεύματα της κοινωνικής σκέψης που διαμορφώθηκαν τον 20ο αιώνα, όπως ο δομισμός και ο μεταδομισμός, η φαινομενολογία, η ερμηνευτική, η γλωσσική στροφή στην αναλυτική και ηπειρωτική παράδοση, η ψυχανάλυση, η κριτική θεωρία, η συστημική θεωρία, κ.α. Ευπρόσδεκτες είναι εισηγήσεις που εστιάζουν στην ανάλυση των πολιτικών, ηθικών και πολιτισμικών προταγμάτων της νεωτερικότητας ή ακόμη και των ποικίλων μορφών τις οποίες έχουν προσλάβει οι νεωτερικές κοινωνίες. Παράλληλα με τη δημιουργία ενός κατάλληλου περιβάλλοντος για την προώθηση του διεπιστημονικού διαλόγου γύρω από τις προαναφερόμενες προβληματικές, πρωταρχικό μέλημα της αυτής της ομάδας εργασίας παραμένει η υποστήριξη του θεωρητικού και επιστημολογικού αναστοχασμού των διδακτορικών διατριβών που βρίσκονται εν εξελίξει, δηλαδή η ενίσχυση της κριτικής συνειδητοποίησης και αποσαφήνισης των θεωρητικών, μεθοδολογικών και επιστημολογικών προϋποθέσεων και συνεπειών των ερευνητικών τους εγχειρημάτων. Απευθύνεται κατά συνέπεια και σε όλους εκείνους τους υποψήφιους διδάκτορες που επιθυμούν να παρουσιάσουν και να συζητήσουν στο πλαίσιο μιας τέτοιας ομάδας την έρευνά τους.

2. «Προφορικές μαρτυρίες και βιογραφικές αφηγήσεις: σύγχρονες εξελίξεις και προκλήσεις στην προφορική ιστορία και τη βιογραφική αφηγηματική προσέγγιση»

στη μνήμη του Παύλου Πανταζή

Συντονισμός: Ρίκη Βαν Μπούσχοτεν & Γιώργος Τσιώλης

Οι προφορικές μαρτυρίες, οι βιογραφικές αφηγήσεις και οι ιστορίες ζωής αποτελούν πλούσιο, πολυσχιδές και σύνθετο υλικό για τους/ις ερευνητές/τριες που εντάσσουν το έργο τους τόσο στο πεδίο της Προφορικής Ιστορίας όσο και της Βιογραφικής Αφηγηματικής Προσέγγισης. Οι προφορικές (βιογραφικές) αφηγήσεις νοούνται ως προνομιακός τόπος για τη διερεύνηση της ανθρώπινης βιωμένης εμπειρίας, της διαλεκτικής σχέσης του ατομικού με το κοινωνικό, της κοινωνικά συγκροτημένης και ιστορικά διαμορφωμένης υποκειμενικότητας, των διαστρωματώσεων της μνήμης, καθώς και των πολλαπλών τρόπων θέασης του παρελθόντος. Πτυχές του πλούσιου επιστημολογικού και μεθοδολογικού διαλόγου, που έχει αναπτυχθεί γύρω από τα ζητήματα αυτά, θα προσπαθήσει να αναδείξει και να συζητήσει η παρούσα ομάδα εργασίας. Ειδικότερα θα συζητηθούν: η συγκρότηση και επεξεργασία της κοινωνικής εμπειρίας· η επιλεκτικότητα και οι διαστρωματώσεις της μνήμης· η πολύτροπικότητα της αφήγησης και οι διαφορετικές χρονολογικές οπτικές του αφηγητή· η επίδραση του κοινωνικοπολιτικού πλαισίου, της ιστορικής συγκυρίας, των λογοθετικών ρεπετορίων και πρακτικών στη διαμόρφωση των αφηγήσεων. Θα συζητηθούν, επίσης, οι δυνατότητες, οι περιορισμοί και οι προκλήσεις που προκύπτουν από την οργανική διασύνδεση των πεδίων της Προφορικής Ιστορίας και της Βιογραφικής Αφηγηματικής Έρευνας με επίκαιρους διαλόγους, που διεξάγονται στον χώρο των κοινωνικών επιστημών σε διεθνές επίπεδο (θεωρία και ανάλυση Λόγου, διαθεματικότητα, μετααποικιακή θεωρία). Στο φόντο των παραπάνω ζητημάτων, θα παρουσιαστούν ερευνητικά εγχειρήματα, που πραγματοποιούνται στη χώρα μας στις θεματικές της μετανάστευσης, της εργασίας, της εκπαίδευσης, της επισφάλειας και του αποκλεισμού από ερευνητές/τριες, που αξιοποιούν προφορικές μαρτυρίες και βιογραφικές αφηγήσεις και θα συζητηθούν ανακύπτοντα μεθοδολογικά ζητήματα.

Η θεματική ομάδα είναι αφιερωμένη στη μνήμη του Παύλου Πανταζή, πρωτεργάτη της βιογραφικής έρευνας στην Ελλάδα και μέλους της Ένωσης Προφορικής Ιστορίας.

3. Aθλητισμός και σώμα στις κοινωνικές επιστήμες: διακρίσεις- ταυτότητες- σχέσεις εξουσίας

Συντονισμός: Γιάννης Ζαϊμάκης, Νίκος Κοταρίδης, Mανόλης Τζανάκης και Ελένη Φουρναράκη

Σε συνεργασία με το Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα «Αθλητικές Σπουδές: Ιστορία, Κοινωνιολογία, Ανθρωπολογία» του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου

Η φυσική αγωγή και τα σπορ ως φαινόμενα κατεξοχήν νεωτερικά, τα οποία συνδέονται ιστορικά με την άνοδο της βιομηχανικής κοινωνίας, του αστικού φιλελεύθερου έθνους-κράτους, της μαζικής κουλτούρας, και, στις σύγχρονες συνθήκες της παγκοσμιοποίησης, με την ολοένα αναπτυσσόμενη βιομηχανία του «ελεύθερου χρόνου», αποτελούν πλέον αυτόνομο πεδίο των κοινωνικών επιστημών και τροφοδοτούν τη διεθνή βιβλιογραφία με έναν αυξανόμενο όγκο ερευνών. Μολονότι στην Ελλάδα, μέχρι πρόσφατα, το σχετικό ερευνητικό ενδιαφέρον προερχόταν κυρίως από το χώρο των σπουδών φυσικής αγωγής, σήμερα το τοπίο φαίνεται να αλλάζει καθώς στους κόλπους της κοινωνιολογίας, της κοινωνικής ανθρωπολογίας και της κοινωνικής ιστορίας, αρχίζει να γίνεται εμφανής μια δυναμική ανάπτυξης ερευνών γύρω από τον αθλητισμό και τη φυσική αγωγή. Αυτή λοιπόν τη δυναμική θα θέλαμε να διερευνήσουμε αναδεικνύοντας ζητήματα κοινωνικών ανισοτήτων, ταυτοποιήσεων, αντιπαλοτήτων, συγκρούσεων, πολιτισμικών και σωματικών πρακτικών στις κοινωνίες του αθλητισμού.

Στόχος μας είναι μέσα από τη διεπιστημονική ανταλλαγή και τον κριτικό αναστοχασμό να προσεγγίσουμε όψεις των ιστορικών, κοινωνικών και πολιτισμικών διαστάσεων της σωματικής αγωγής και της άθλησης και να μελετήσουμε ζητήματα που αφορούν:

• την κοινωνική οργάνωση και τη θεσμική λειτουργία των σπορ στη νεωτερική και μετανεωτερική κοινωνία
• τους μηχανισμούς κοινωνικής διάκρισης και ηγεμονίας στο πεδίο της παραγωγής θεσμοθετημένων λόγων και στις αναπαραστάσεις, τους λόγους και τις ιδεολογικές ή συμβολικές τελετουργίες των κόσμων του αθλητισμού
• τη βιωματική εμπειρία και τις πρακτικές συγκρότησης ποικίλων ταυτοτήτων στους κόσμους του αθλητισμού, στη βάση της κοινωνικής τάξης και του κοινωνικού φύλου ή άλλων πολιτισμικών/κοινωνικών κατηγοριών όπως το έθνος, η φυλή ή οι ηλικιακές ομάδες
• τις περίπλοκες αλληλοσυσχετίσεις του αθλητισμού με ευρύτερα πεδία της κοινωνικής συμβίωσης, όπως είναι το κράτος, το πολιτικό σύστημα, η αγορά, η πολιτισμική βιομηχανία και η κοινωνία των πολιτών
• τις ποικίλες κοινωνικές χρήσεις, νοηματοδοτήσεις και συμβολικές διακρίσεις του σώματος σε διαφορετικά πολιτισμικά συμφραζόμενα στο πλαίσιο της αθλητικής εμπειρίας.

4. Συλλογική Δράση, Κοινωνικά Κινήματα, Εργασία και Συνδικάτα.

Συντονισμός: Χριστίνα Καρακουλάφη και Νίκος Σερντεδάκις

Η περίοδος που διανύουμε, με αφετηρία την κορύφωση της κρίσης στις χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου και ιδιαίτερα στην Ελλάδα διαμόρφωσε τους όρους για την ένταση του ερευνητικού ενδιαφέροντος γύρω από τα θέματα της κοινωνικής διαμαρτυρίας, σε ένα περιβάλλον υψηλής πολιτικής ρευστότητας και έντασης των κοινωνικών ανισοτήτων. Στην Ελλάδα, παρά την ύφεση της συλλογικής δράσης μετά τις εκλογές του 2015, οι συνθήκες της οικονομικής καχεξίας και τα συναισθήματα της κοινωνικής δυσφορίας παραμένουν εξόχως ορατά και διάχυτα στην κοινωνία και ιδιαίτερα ανάμεσα στις κυριαρχούμενες κοινωνικές τάξεις και ομάδες. Το ίδιο θα μπορούσε να υποστηριχτεί και για τις άλλες κοινωνίες του ευρωπαϊκού νότου: η ένταση της συλλογικής δράσης, της δράσης των συνδικάτων και των κοινωνικών κινημάτων φαίνεται να υπολείπεται της έντασης των δυσχερειών που αντιμετωπίζουν οι πιο αδύναμες κοινωνικές ομάδες και κατηγορίες του πληθυσμού τους.

Τούτες οι διαπιστώσεις μας καλούν να διευρύνουμε τον ορίζοντα της κατανόησής μας, να αναστοχαστούμε γύρω από τις θεωρητικές μας παραδοχές, να θέσουμε νέα ερευνητικά ερωτήματα και να ανοίξουμε εκ νέου τη συζήτηση για τις ιδιαιτερότητες της κοινωνικής συγκρότησης στην Ελλάδα, σε συγκριτική προοπτική, στη μέση διάρκεια, από το τέλος του Β’ παγκοσμίου πολέμου έως τις μέρες μας. Στο πλαίσιο της φετινής διοργάνωσης είναι ιδιαίτερα ευπρόσδεκτες εισηγήσεις που εντάσσονται στις θεματικές της συλλογικής δράσης, των κοινωνικών κινημάτων, της εργασίας και του συνδικαλιστικού κινήματος που δίνουν έμφαση τόσο στη συγκριτική διάσταση ανάμεσα στη Ελληνική περίπτωση και άλλους κοινωνικούς σχηματισμούς, όσο και στον χρονικό ορίζοντα της ερευνητικής τους εστίασης.

5. Μετανάστευση, κινητικότητα, συνύπαρξη και αποκλεισμός

Συντονισμός: Bασίλης Αράπογλου, Κώστας Γκούνης, Χαρά Κούκη και Αθηνά Σκουλαρίκη

Η συγκεκριμένη ομάδα εργασίας επιδιώκει να ανοίξει έναν διεπιστημονικό διάλογο καινα προωθήσει νέα ερευνητικά ερωτήματα και ιδιαίτερες μεθόδους που θα διευκολύνουν μια ολιστική προσέγγιση του μεταναστευτικού φαινομένου εντάσσοντας την Ελληνική περίπτωση στο μεταβαλλόμενο διεθνές περιβάλλον. Σκοπός αρχικά είναι να γίνει μια κουβέντα για τους τρόπους που κατανοούμε αυτό που αποκαλείται «προσφυγική κρίση» ή «ανθρωπιστική κρίση»και πώς σχετίζεται με ευρύτερες μεταβολές στην σχέση της Ευρώπης με τον κόσμο: κρίση νομιμοποίησης των εθνικών κυβερνήσεων και ρόλος διεθνών μη κυβερνητικών οργανώσεων, ευρωπαϊκές πολιτικές ελέγχου και εθνικές στρατηγικές «υποδοχής», αναδίπλωση σε εθνικές ταυτότητες και άνοδος εθνικιστικών τάσεων, μετασχηματισμοί κράτους πρόνοιας σε συνδυασμό με την συνεχιζόμενη λιτότητα και πρακτικές αλληλεγγύης από τα κάτω, νομικές επανανοηματοδοτήσεις της έννοιας του «πρόσφυγα» και του «οικονομικού μετανάσταστη», όροι και εργαλεία εγκατάστασης αλλοδαπών πληθυσμών σε τοπικά αστικά πλαίσια, θρησκευτική διαφορετικότητα και έμφυλη διάσταση της μετακίνησης, ενώ παράλληλα εγείρονται και μεθοδολογικά και ερμηνευτικά θέματα κατανόησης των παραπάνω θεματικών.

Παράλληλα, στόχος της ομάδας εργασίας είναι να αναδείξει ζητήματα πέραν από όσα αφορούν τη διαχείριση της κινητικότητας ή της έκτακτης ανάγκης, και να συζητήσει ζητήματα ένταξης και συνύπαρξης που αφορούν ποικίλους τόπους, και τη σχέση των εγκατεστημένων με τους μετακινούμενους πληθυσμούς. Μεταβάλλοντας δημογραφικά, κοινωνικά και πολιτισμικά δεδομένα, αυτή η έντονη κινητικότητα έρχεται να διαταράξει την εικόνα ενός αυτόνομου έθνους κράτους, προκαλώντας μετασχηματισμούς και συγκρούσεις και διαταράσσοντας κοινωνικές ισορροπίες. Η ένταξη των μεταναστών αποτελεί, άρα, μέρος της συνολικότερης διαδικασίας (ανα)συγκρότησης του πολιτικού σώματος καλώντας μας να αναστοχαστούμε με ποιους τρόπους έχουν κατασκευαστεί αλλά και εκ νέου κατασκευάζονται οι κοινότητές μας.

Προθεσμία υποβολής αιτήσεων συμμετοχής και περιλήψεων ανακοινώσεων στις Θεματικές Ομάδες Εργασίας.

Οι ενδιαφερόμενες/οι διδάσκοντες-ερευνητές που επιθυμούν να συμμετέχουν καλούνται να ενημερώσουν την Οργανωτική Επιτροπή, έως τις 22 Σεπτεμβρίου 2018, με e-mail στην ακόλουθη ηλεκτρονική διεύθυνση: socialmethods@social.soc.uoc.gr, αποστέλλοντας τίτλο και σύντομη περίληψη της εισήγησής τους (έως 200 λέξεις). Έτοιμη φόρμα δήλωσης συμμετοχής είναι διαθέσιμη στην ιστοσελίδα: https://sociology.soc.uoc.gr/ekaeke/?p=328

Επιλεγμένα κείμενα από τις θεματικές εργασίες θα δημοσιευτούν μελλοντικά στα πρακτικά του συνεδρίου με τη φροντίδα των συντονιστών των ομάδων. Τα κείμενα δεν πρέπει να υπερβαίνουν τις 9.000 λέξεις και οι περιλήψεις τις 200 λέξεις, οφείλουν δε να περιλαμβάνουν διεύθυνση, τηλέφωνο, e-mail και ιδιότητα του/της ενδιαφερομένου/ης. Οι καταληκτικές ημερομηνίες για την παράδοση των υπό δημοσίευση κειμένων θα ανακοινωθούν μετά την ολοκλήρωση του συνεδρίου.

• Αίτηση σε μορφή OpenDocument (.odt)
• Αίτηση σε μορφή Reach Text Format (.rtf)
• Αίτηση σε μορφή Microsoft Word (.doc)

Γενικός Κανονισμός 2016/679 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα

Σε εφαρμογή του Γενικού Κανονισμού 2016/679 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 27 Απριλίου 2016 για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και για την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών, το Πανεπιστήμιο της Κρήτης σας ενημερώνει ότι οι συνεδρίες “Θεματικό Πάνελ: Ευάλωτες ζωές: εθνογραφίες, εναλλακτικές δημοσιότητες και συναισθήματα” του 24ου Πανελλήνιου Μεταπτυχιακού Εντατικού Σεμιναρίου – Συνέδριου του Τμήματος Κοινωνιολογίας  που θα πραγματοποιηθεί 2 Νοεμβρίου 2018 και ώρα 12:00, στην αίθουσα Δ6 της Πανεπιστημιούπολης Ρεθύμνου και “Θεματικό Πάνελ αφιερωμένο στη μνήμη του Παύλου Πανταζή Η εξέλιξη της βιογραφικής αφηγηματικής έρευνας στην Ελλάδα: προκλήσεις και προοπτικές”, που θα πραγματοποιηθεί στις 3 Νοεμβρίου 2018 και ώρα 19:00, στην αίθουσα Δ6 της Πανεπιστημιούπολης Ρεθύμνου θα βιντεοσκοπηθούν και θα μεταδοθούν μέσω διαδικτύου ενώ θα ληφθούν και φωτογραφίες των συμμετεχόντων και παρευρισκόμενων και καθ’όλη τη διάρκεια του συνεδρίου.
Το βίντεο και οι φωτογραφίες θα χρησιμοποιηθούν μόνο για τις ανάγκες του συνεδρίου και για την προβολή του σε Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, τον τοπικό και αθηναϊκό Τύπο, ιστοσελίδες του Πανεπιστημίου Κρήτης με σκοπό την ενημέρωση της πανεπιστημιακής και επιστημονικής κοινότητας, των συνέδρων, καθώς και του κοινού για το συγκεκριμένο συνέδριο και τα αποτελέσματα του.
Όποιος συμμετέχει και παρευρεθεί στις πιο πάνω συνεδρίες δηλώνει ότι γνωρίζει την πιο πάνω συλλογή των προσωπικών του δεδομένων και τη χρήση αυτών και συναινεί.
Εάν δεν επιθυμείτε τη βιντεοσκόπησή σας ή τη λήψη φωτογραφιών σας καθώς και την χρήση αυτών με τον πιο πάνω τρόπο, σας παρακαλώ επικοινωνήστε με τον κ. Αλέξανδρο Τσιριντάνη στο τηλέφωνο 2831077500 και στο e-mail tsirintanis@uoc.gr.

Φωτογραφίες από το 23ο Συνέδριο

Εδώ μπορείτε να κατεβάσετε το πρόγραμμα του Συνεδρίου

Το Πανελλήνιο Μεταπτυχιακό Εντατικό Σεμινάριο-Συνέδριο για υποψήφιους διδάκτορες αποτελεί συνέχεια του κύκλου των Διεθνών Μεταπτυχιακών Θερινών Σχολείων των Ανωγείων (Anogia Summer Schools) και της ακαδημαϊκής παράδοσης που έχει εδραιωθεί ήδη από το 1994 με σκοπό την προώθηση του διεπιστημονικού διαλόγου στις κοινωνικές επιστήμες.

Το φετινό Μεταπτυχιακό Εντατικό Σεμινάριο-Συνέδριο οργανώνεται από το Εργαστήριο Κοινωνικής Ανάλυσης και Εφαρμοσμένης Κοινωνικής Έρευνας, του Τμήματος Κοινωνιολογίας και επικεντρώνεται σε μια ποικιλία ζητημάτων που απασχολούν τις κοινωνικές επιστήμες: η κλασική και σύγχρονη κοινωνικής θεωρίας και μεταθεωρία στις κοινωνικές επιστήμες∙ η πολυδιάστατη σχέση μεταξύ υγείας και κοινωνίας με έμφαση τις εκπαιδευτικές διαδικασίες στην ιατρική και τις κοινωνικές επιστήμες∙ οι πολιτικές των κοινών ως απάντηση στις συνθήκες της οικονομικής κρίσης και το εναλλακτικό παράδειγμα της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας και των χειραφετητικών κοινοτήτων∙ οι κοινωνικές επιπτώσεις και τα βιώματα της ανεργίας και της εργασιακής επισφάλειας σε καιρό οικονομικής κρίσης και οι θεωρητικές καταβολές, οι μέθοδοι και η κριτική αποτίμηση της εθνογραφικής παραγωγής Ελλήνων Ανθρωπολόγων σε πεδία εντός και εκτός των ορίων του ελλαδικού χώρου. Τα βασικά οργανωτικά και θεματικά χαρακτηριστικά του Συνεδρίου-Σεμιναρίου είναι τα ακόλουθα:

• Αφορά κυρίως τη μεθοδολογία της έρευνας στις κοινωνικές επιστήμες, επιχειρώντας να συμβάλει στη συγκρότηση μιας κοινότητας διαλόγου μεταξύ επιστημόνων διαφορετικών ερευνητικών παραδειγμάτων. Το Σεμινάριο-Συνέδριο δίνει βήμα σε νέους επιστήμονες, αφουγκράζεται σύγχρονες επιστημονικές τάσεις και ρεύματα και αναπτύσσει ένα γόνιμο διεπιστημονικό διάλογο.
• Ο θεσμός έχει μια δημοκρατική δομή λειτουργία που οργανώνεται γύρω από επιστημονικές κοινότητες ερευνητών, διδασκόντων και φοιτητών που διαμορφώνονται από κάτω ενισχύοντας τη συμμετοχική δράση και τον κριτικό διάλογο γύρω από κρίσιμα επιστημονικά ζητήματα και ερωτήματα που απασχολούν τις κοινωνικές επιστήμες.
• Οι δραστηριότητες του συνεδρίου λαμβάνουν χώρα στις εγκαταστάσεις του Πανεπιστημίου Κρήτης και ενισχύουν τη θεωρητική και επιστημονική ανατροφοδότηση στις ερευνητικές και εκπαιδευτικές εμπειρίες των προηγούμενων Σεμιναρίων-Συνεδρίων καθώς επίσης την καινοτομία και τον κριτικό στοχασμό στην έρευνα και τη θεωρία των κοινωνικών επιστημών.
• Επιλεγμένα κείμενα των εργασιών του σεμιναρίου-συνεδρίου εκδίδονται σε ηλεκτρονικά πρακτικά συνεδρίου ή σε επιλεγμένους συλλογικούς τόμους με την επιμέλεια των συντονιστών των ομάδων εργασίας.

Συντονιστής του Εντατικού Σεμιναρίου-Συνεδρίου είναι ο Καθηγητής του Πανεπιστημίου Κρήτης Γιάννης Ζαϊμάκης, Διευθυντής του Εργαστηρίου Κοινωνικής Ανάλυσης και Εφαρμοσμένης Κοινωνικής Έρευνας.

Την Οργανωτική Επιτροπή του Εντατικού Σεμιναρίου-Συνεδρίου αποτελούν οι εξής: Γιάννης Ζαϊμάκης, Καθηγητής Παν/μίου Κρήτης, Στεφανία Καλογεράκη Επίκουρη Καθηγήτρια Παν/μίου Κρήτης, Χριστίνα Καρακιουλαφη, Επίκουρη Καθηγήτρια Παν/μίου Κρήτης, Νίκος Σερντεδάκις, Επίκουρος Καθηγητής Παν/μίου Κρήτης, Μανόλης Τζανάκης, Επίκουρος Καθηγητής Παν/μίου Κρήτης, Γιώργος Τσιώλης, Αναπληρωτής Καθηγητής Παν/μίου Κρήτης, Ελένη Φουρναράκη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Παν/μίου Κρήτης, Μαρίνα Παπαδάκη μέλος ΕΔΙΠ, Παν/μίου Κρήτης, Αλέξανδρος Τσιριντάνης, μέλος ΕΤΕΠ, Παν/μίου Κρήτης και ομάδα μεταπτυχιακών φοιτητών του ΜΠΣ «Κοινωνιολογία» του Πανεπιστημίου Κρήτης.

Την Επιστημονική Επιτροπή απαρτίζουν οι: Βασίλης Αράπογλου, Επίκουρος Καθηγητής Παν/μίου Κρήτης, Κώστας Γκούνης, Aναπληρωτής Καθηγητής Παν/μίου Κρήτης, Γιάννης Ζαϊμάκης, Καθηγητής Παν/μίου Κρήτης, Στεφανία Καλογεράκη, Eπίκουρη Καθηγήτρια, Παν/Κρήτης, Χριστίνα Καρακιουλάφη, Επίκουρη Καθηγήτρια Παν/μίου Κρήτης, Χριστίνα Κωνσταντινίδου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Παν/μίου Κρήτης, Γιάννης Κουμπουρλής, Επίκουρος Καθηγητής, Παν/μίου Κρήτης, Αλίκη Λαβράνου, Καθηγήτρια Παν/Κρήτης, Άγγελος Μουζακίτης Επίκουρος Καθηγητής, Παν/μίου Κρήτης, Γιώργος Νικολακάκης Αναπληρωτής Καθηγητής, Παν/μίου Κρήτης, Βαγγέλης Νικολαΐδης Επίκουρος Καθηγητής, Παν/μίου Κρήτης, Βάσω Πετούση, Επίκουρη Καθηγήτρια, Παν/μίου Κρήτης, Βασίλης Ρωμανός, Επίκουρος Καθηγητής, Παν/μίου Κρήτης, Νίκος Σερντεδάκις, Επίκουρος Καθηγητής Παν/μίου Κρήτης, Μάνος Σπυριδάκης, Καθηγητής Παν/μίου Πελοποννήσου, Μανόλης Τζανάκης, Επίκουρος Καθηγητής Παν/μίου Κρήτης, Άρης Τσαντηρόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Παν/μίου Κρήτης, Γιώργος Τσιώλης, Αναπληρωτής Καθηγητής Παν/μίου Κρήτης, Ελένη Φουρναράκη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Παν/μίου Κρήτης.

Θεματικές Ομάδες Εργασίας και συνεδρίες σε ολομέλειες

Η οργάνωση του Σεμιναρίου-Συνεδρίου γίνεται με βάση Θεματικές Ομάδες Εργασίας, στις οποίες οι υποψήφιοι διδάκτορες, οι μεταπτυχιακοί φοιτητές του Τμήματος και οι συμμετέχοντες ερευνητές παρουσιάζουν τις εργασίες τους. Κάθε ομάδα εργασίας πραγματοποιεί σε ημερήσια βάση δύο συνεδρίες.

Στις συνεδρίες αυτές οι συμμετέχοντες παρουσιάζουν τις εργασίες τους στην ομάδα και ακολουθεί εκτενής συζήτηση. Οι υποψήφιοι διδάκτορες και οι μεταπτυχιακοί φοιτητές, πέρα από την εργασία που θα παρουσιάσουν θα έχουν την ευκαιρία, στο περιθώριο των εργασιών του συνεδρίου, να συζητήσουν με τους συμμετέχοντες θέματα που σχετίζονται με την ερευνητική τους δραστηριότητα.

Επίσης, πραγματοποιούνται ειδικές συνεδρίες σε ολομέλεια, με επιλεγμένους ομιλητές, οι οποίοι εισηγούνται θέματα σχετικά με τους παρακάτω θεματικούς άξονες.

Θεματικές Ομάδες Εργασίας

1. Ομάδα Εργασίας: Νεώτερη και Σύγχρονη Κοινωνική Θεωρία

Συντονισμός: Γιάννης Κουμπουρλής, Αλίκη Λαβράνου, Άγγελος Μουζακίτης και Βασίλης Ρωμανός

Η συγκεκριμένη ομάδα απευθύνεται σε όλους όσοι εστιάζουν την έρευνά τους σε ζητήματα της κλασικής και σύγχρονης κοινωνικής θεωρίας και μεταθεωρίας των κοινωνικών επιστημών. Πέραν των επιστημολογικών και ιδεολογικών διενέξεων που μαζί με τις πολιτικές και ευρύτερες κοινωνικές συνθήκες της εποχής συνδιαμόρφωσαν την πορεία των κοινωνικών επιστημών κατά τον 19ο αιώνα, έμφαση θα δοθεί και σε ρεύματα της κοινωνικής σκέψης που διαμορφώθηκαν τον 20ο αιώνα, όπως ο δομισμός και ο μεταδομισμός, η φαινομενολογία, η ερμηνευτική, η γλωσσική στροφή στην αναλυτική και ηπειρωτική παράδοση, η ψυχανάλυση, η κριτική θεωρία, η συστημική θεωρία, κ.α. Ευπρόσδεκτες, τέλος, είναι εισηγήσεις που εστιάζουν στην ανάλυση των πολιτικών, ηθικών και πολιτισμικών προταγμάτων της νεωτερικότητας ή ακόμη και των ποικίλων μορφών τις οποίες έχουν προσλάβει οι νεωτερικές κοινωνίες.

Παράλληλα, βεβαίως, με τη δημιουργία ενός κατάλληλου περιβάλλοντος για την προώθηση του διεπιστημονικού διαλόγου γύρω από τις προαναφερόμενες προβληματικές, πρωταρχικό μέλημα της ομάδας εργασίας «Νεώτερη και Σύγχρονη Κοινωνική Θεωρία» παραμένει η υποστήριξη του θεωρητικού και επιστημολογικού αναστοχασμού των διδακτορικών διατριβών που βρίσκονται εν εξελίξει, δηλαδή η ενίσχυση της κριτικής συνειδητοποίησης και αποσαφήνισης των θεωρητικών, μεθοδολογικών και επιστημολογικών προϋποθέσεων και συνεπειών των ερευνητικών τους εγχειρημάτων. Η ομάδα, κατά συνέπεια, απευθύνεται και σε όλους εκείνους τους υποψήφιους διδάκτορες που επιθυμούν να παρουσιάσουν και να συζητήσουν σχετικά προβλήματα της ερευνητικής τους δουλειάς.

2. Σύγχρονη Εθνογραφική Έρευνα

Συντονιστές: Κώστας Γκούνης και Άρης Τσαντηρόπουλος

Είναι γνωστό ότι η Ελλάδα αποτέλεσε πεδίο ερευνητικού ενδιαφέροντος πολύ νωρίς τόσο για τους Βρετανούς και Αμερικάνους Ανθρωπολόγους όσο και για τους Γάλλους Εθνολόγους και Δημογράφους. Η εθνογραφική έρευνα στη Ελλάδα γίνεται σχεδόν ταυτόχρονα με την στροφή της Ανθρωπολογίας από τις «εξωτικές» κοινωνίες σε αυτές του ευρωπαϊκού αγροτικού χώρου. Κατά τη διάρκεια του Β Παγκοσμίου Πολέμου, αλλά και μετά, οι πολιτικές επιρροές και οικονομικές παρεμβάσεις της Αγγλίας και Αμερικής, οι οποίες είχαν ως συνέπεια η Ελλάδα να είναι το μοναδικό μη κομμουνιστικό κράτος στα Βαλκάνια καθώς και οι αντιλήψεις για αυτήν ως έναν πολιτισμικό χώρο στο όριο μεταξύ Ανατολής και Δύσης, ήταν οι κύριοι παράγοντες που συνετέλεσαν στην πρόκληση αυτού του ενδιαφέροντος.

Η Κοινωνική Ανθρωπολογία στην Ελλάδα είναι πολύ πρόσφατη. Στα μέσα της δεκαετίας του 1980 ιδρύθηκε το πρώτο Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας στη Ελλάδα., στη Μυτιλήνη, και ακολούθησε αυτό του Παντείου. Οι Καθηγητές που επάνδρωσαν αυτά τα Τμήματα είχαν σπουδές στο εξωτερικό (Ευρώπη και Αμερική) και, οι περισσότεροι, είχαν διεξάγει την επιτόπια έρευνά τους στη Ελλάδα υπό την εποπτεία καθηγητών με ερευνητικά ενδιαφέροντα στην Ελλάδα. Στη διάρκεια των 30 περίπου χρόνων που μεσολάβησαν από την Ακαδημαϊκή θεσμοθέτηση της Κοινωνικής Ανθρωπολογίας στη Ελλάδα, η εθνογραφική έρευνα σε υπήρξε ιδιαίτερα παραγωγική.

Οι στόχοι της συγκεκριμένης θεματικής ενότητας είναι δύο. Αφενός να παρουσιαστούν τα πεδία, οι θεωρητικές καταβολές και οι μέθοδοι της σύγχρονης εθνογραφικής έρευνας που έχει διεξαχθεί από Έλληνες Κοινωνικούς Ανθρωπολόγους. Αφετέρου να γίνει μια κριτική αποτίμηση της εθνογραφικής παραγωγής Ελλήνων Ανθρωπολόγων σε πεδία εντός και εκτός των ορίων του ελλαδικού χώρου.

3. Πολιτικές των κοινών και κρίση: κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία και χειραφετητικές κοινότητες

Συντονιστές: Γιάννης Ζαϊμάκης και Γιώργος Νικολακάκης

Στις συνθήκες της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα η αλματώδης αύξηση της ανεργίας, η πρεκαριοποίηση μεγάλου μέρους της κοινωνίας, η προλεταριοποίηση της μεσαίας τάξης και η ματαίωση των προσδοκιών τμημάτων της νεολαίας έχει ενισχύσει την εμφάνιση εναλλακτικών συλλογικοτήτων και κοινότητες που επιδιώκουν μέσα από την αυτοδιαχείριση, την κοινωνική χειραφέτηση και την αυτό-οργάνωση να απαντήσουν στην επέλαση των πολιτικών περιφράξεων των κοινών. Αυτές οι κοινότητες διεκδικούν την ελεύθερη διακίνηση κοινωνικών και πολιτισμικών αγαθών και τη συγκρότηση χειραφετητικών κοινοτήτων που συγκρούονται με το φαντασιακό της καταναλωτικής κοινωνίας και την ιδεολογία της καπιταλιστικής ανάπτυξης. Η έννοια των κοινών αποτελεί ένα πεδίο σκέψης, κοινωνικής συμπεριφοράς και τρόπου ζωής που προάγει τις σχέσεις δημιουργίας των κοινών (commoning) στο δημόσιο χώρο διεκδικώντας εναλλακτικές πολιτικές κοινωνικής παραγωγής με συμμετοχικό χαρακτήρα και συλλογικό περιεχόμενο. Στο πλαίσιο των πολιτικών των κοινών οργανώσεις της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας (ΚΑΛΟ) και χειραφετητικές κοινότητες επιχειρούν να αξιοποιήσουν κοινούς πόρους να επανιδιοποιηθούν τον κοινωνικό πλούτο και να συγκροτήσουν μια οικονομία των κοινών που λειτουργεί ως ένα εναλλακτικό παράδειγμα στην οικονομία της αγοράς ή στην κρατικά σχεδιασμένη οικονομία.

Έννοιες όπως τα «κοινά» «αλληλέγγυα και συνεργατική οικονομία», «κοινωνική οικονομία», ακόμη και «κοινωνική επιχειρηματικότητα» χαρακτηρίζονται από πολυσημία και οι σημασίες τους ποικίλουν ανάλογα με τα ιδεολογικά και πολιτικά τους πλαίσια μέσα στα οποία χρησιμοποιούνται. Στην ομάδα εργασίας θα επιχειρηθεί η θεωρητική επεξεργασία και η κριτική ανάλυση ζητημάτων που αφορούν τις θεωρίες των κοινών και των κοινωνικών διαδικασιών που συμβάλουν στην παραγωγή και την αναπαραγωγή των κοινών. Σε αυτή τη βάση θα εξεταστούν ζητήματα αυτοδιαχείρισης, αυτονομίας, αυτάρκειας, αποανάπτυξης, κοινοτικών σχέσεων και κοινών πόρων. Επιπλέον, θα παρουσιαστούν όψεις των ανθρωπολογικών, πολιτισμικών και κοινωνιολογικών διαστάσεων της ΚΑΛΟ μέσα από ιδιαίτερα παραδείγματα πρωτοβουλιών και συλλογικοτήτων σε τοπικές κοινωνίες που θα αναδείξουν τις προκλήσεις, τα όρια και τις προοπτικές τους. Σε αυτήν την κατεύθυνση η ομάδα θα καλέσει δίκτυα εναλλακτικών συλλογικοτήτων που ασχολούνται με τα κοινά με απώτερο στόχο τη σταθερή δικτύωση και την επικοινωνία του πανεπιστημίου και των ερευνητικών κοινοτήτων της με την τοπική κοινωνία και τις συλλογικότητες της.

4. Ανεργία, εργασιακή επισφάλεια και μορφές κινητοποίησης

Συντονισμός: Χριστίνα Καρακιουλάφη και Μάνος Σπυριδάκης

Η συγκεκριμένη ομάδα εργασίας απευθύνεται σε νέους κοινωνικούς επιστήμονες, διαφορετικών ειδικοτήτων, που διερευνούν τις κοινωνικές επιπτώσεις και τα βιώματα της ανεργίας και της εργασιακής επισφάλειας σε καιρό οικονομικής κρίσης, καθώς και τους τρόπους με τους οποίους τα κοινωνικά υποκείμενα αντιλαμβάνονται και διαχείρίζονται την κατάσταση τους. Από τις πρώτες κιόλας μελέτες, με σημαντικότερη ίσως αυτή που αφορούσε τους ανέργους της αυστριακής πόλης Marienthal τη δεκαετία του 1930,  έχουν επισημανθεί  οι δυσάρεστες ψυχοκοινωνικές επιπτώσεις της ανεργίας και οι πολλαπλές μορφές αποστέρησης που βιώνουν οι άνεργοι. Οι σχετικές μελέτες υποστήριξαν ότι η ανεργία βιώνεται ως μια διαδικασία «κοινωνικής αποειδίκευσης», «κοινωνικής ταπείνωσης» ή ακόμα και «κοινωνικής πτώσης» του ατόμου. Πέραν τούτου θεωρήθηκε ότι συνεπάγεται μια συσσωρευτική ρήξη των κοινωνικών δεσμών. Ως προς την εργασιακή επισφάλεια, αυτή συνιστά μια έννοια-ομπρέλα που καλύπτει μια πληθώρα καταστάσεων σχετιζόμενων με την απασχόληση κάτι που συνεπάγεται ότι οι επισφαλώς εργαζόμενοι δεν μπορούν να θεωρηθούν ως μια ομοιογενής κατηγορία. Η εργασιακή επισφάλεια μπορεί να σχετίζεται με δύο συνθήκες : α) την ύπαρξη  ευέλικτων και συχνά επισφαλών μορφών απασχόλησης όπου η επισφάλεια εγγράφεται (είναι εγγενής) στη σύμβαση εργασίας∙ β) την αποσταθεροποίηση των σχέσεων εργασία και την υπονόμευση δικαιωμάτων κάποιων θεωρούμενων ως σταθερών ή προστατευμένων εργαζομένων. Στην πράξη έχει φανεί ότι συχνά οι δύο καταστάσεις συνυπάρχουν (ανεργία- άτυπη απασχόληση) ή/και διαδέχονται η μια την άλλη υπό την μορφή “περιστρεφόμενης πόρτας” μεταξύ ανεργίας και επισφαλούς απασχόλησης.

Η συγκεκριμένη ομάδα λοιπόν καλείται – μεταξύ άλλων – να καλύψει ζητήματα όπως τα ακόλουθα :

α) τους τρόπους με τους άνεργοι και επισφαλείς βιώνουν την εργασιακή τους κατάσταση και το πως αυτή επιδρά ευρύτερα στον τρόπο με τον οποίο βιώνουν το παρόν και το μέλλον τους.

β) τους τρόπους με τους οποίους ανταπεξέρχονται και τα “βγάζουν πέρα” σε συνθήκες αυξημένης αβεβαιότητας.

γ) την επιρροή που ασκεί η εργασιακή τους συνθήκη ως προς την στάση τους απέναντι στα “κοινά” (πολιτική και εκλογική συμπεριφορά, άποψη για τους “θεσμούς”….)

δ) την πιθανή κινητοποίηση με έναυσμα της εργασιακή τους συνθήκη είτε στο πλαίσιο ομάδων ανέργων είτε στο πλαίσιο ομάδων επισφαλών.

Προθεσμία υποβολής αιτήσεων συμμετοχής και περιλήψεων ανακοινώσεων στις Θεματικές Ομάδες Εργασίας.

Οι ενδιαφερόμενες/οι διδάσκοντες-ερευνητές που επιθυμούν να συμμετέχουν καλούνται να ενημερώσουν την Οργανωτική Επιτροπή, έως τις 15 Σεπτεμβρίου 2017, με e-mail στην ακόλουθη ηλεκτρονική διεύθυνση: socialmethods@social.soc.uoc.gr, αποστέλλοντας τίτλο και σύντομη περίληψη της εισήγησής τους (έως 200 λέξεις). Έτοιμη φόρμα δήλωσης συμμετοχής είναι διαθέσιμη στην ιστοσελίδα: https://sociology.soc.uoc.gr/ekaeke/?p=328

Επιλεγμένα κείμενα από τις θεματικές εργασίες θα δημοσιευτούν μελλοντικά στα πρακτικά του συνεδρίου με τη φροντίδα των συντονιστών των ομάδων. Τα κείμενα δεν πρέπει να υπερβαίνουν τις 9. 000 λέξεις και οι περιλήψεις τις 200 λέξεις, οφείλουν δε να περιλαμβάνουν διεύθυνση, τηλέφωνο, e-mail και ιδιότητα του/της ενδιαφερομένου/ης. Οι καταληκτικές ημερομηνίες για την παράδοση των υπό δημοσίευση κειμένων θα ανακοινωθούν μετά την ολοκλήρωση του συνεδρίου.

• Αίτηση σε μορφή OpenDocument (.odt)
• Αίτηση σε μορφή Reach Text Format (.rtf)
• Αίτηση σε μορφή Microsoft Word (.doc)

Μπορείτε να κατεβάσετε το κείμενο αυτής της σελίδας σαν αρχείο PDF στον παρακάτω σύνδεσμο

23ο Πανελλήνιο Μεταπτυχιακό Εντατικό Σεμινάριο-Συνέδριο για Υποψήφιους Διδάκτορες και Νέους Ερευνητές-Επιστήμονες ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑΣ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΣΤΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ