Αντικείμενο της έρευνας είναι η μελέτη του χώρου των συλλογικών δράσεων αλληλεγγύης κατά την προσφυγική κρίση μέσα από την πανελλαδική καταγραφή των επίσημων και άτυπων οργανώσεων και δικτύων που δραστηριοποιήθηκαν στο πεδίο κατά το διάστημα 2015-2018. Η έρευνα στοχεύει στη χαρτογράφηση των εμπλεκόμενων στην αλληλεγγύη φορέων σε δύο διαδοχικές χρονικότητες. Η πρώτη εκκινεί από το «μακρύ καλοκαίρι της μετανάστευσης» (2015) μέχρι την άνοιξη του 2016 και την υπογραφή της συμφωνίας Ευρωπαϊκής Ένωσης-Τουρκίας, κατά την οποία τον τόνο στην αλληλεγγύη μοιάζει να δίνει η ηθική του ανθρωπισμού. Η δεύτερη ανοίγει με τη συμφωνία και το κλείσιμο του «βαλκανικού διαδρόμου» προς την υπόλοιπη Ευρώπη και διαρκεί μέχρι τις μέρες μας, με το περιεχόμενο της αλληλεγγύης να εστιάζεται σε πρωτοβουλίες για την κοινωνική ένταξη των 45.000 εγκλωβισμένων προσφύγων στη χώρα. Βασική υπόθεση εργασίας είναι ότι στο χώρο που συνθέτουν οι οργανώσεις της αλληλεγγύης κατά την προσφυγική κρίση αποκρυσταλλώνονται δύο διαφορετικά πολιτικά φαινόμενα τα οποία εκβάλλουν σε δύο διακριτούς τύπους κοινωνικής δράσης. Αφενός, το φαινόμενο της μεταβίβασης κυβερνητικών αρμοδιοτήτων σε εξωθεσμικούς δρώντες και της διαμόρφωσης νέων θεσμικών διακανονισμών κοινωνικής πρόνοιας μέσα από την ενδυνάμωση της σχέσης των ΜΚΟ με το Κράτος. Αφετέρου, μια πιο «παραδοσιακή» συντακτική διαδικασία συγκρότησης ή αναγνώρισης δικαιωμάτων/υποχρεώσεων για λογαριασμό αποκλεισμένων ομάδων ή ταυτοτήτων. Η παραπάνω υπόθεση εργασίας μας αναμένεται, μετά την αξιοποίηση των εμπειρικών ευρημάτων, να μας οδηγήσει στη συγκρότηση μιας νέας ταξινόμησης-τυπολογίας των οργανώσεων της κοινωνίας πολιτών της προσφυγικής αλληλεγγύης.
Επιστημονικός Υπεύθυνος: Νίκος Σερντεδάκις
Πλαίσιο και φορέας χρηματοδότησης:
Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση 2014-2020 (με Κωδικό ΟΠΣ 5049033)
Διάρκεια Έργου: 2020-2021
Κωδικός ΕΛΚΕ: 10551